Ñêúïè ñëóøàòåëè, â äíåøíîòî íè ïðåäàâàíå îò ðóáðèêàòà „Ïîùåíñêà êóòèÿ", âè ïðåäñòàâÿìå âòîðàòà ñòàòèÿ îò êîíêóðñ-âèêòîðèíà „60-ãîäèøíèíàòà îò îñíîâàâàíåòî íà Êèòàéñêàòà íàðîäíà ðåïóáëèêà". Òåìàòà çà äíåñ å „Èçãðàæäàíåòî íà ïðàâîâà äúðæàâà". Ïðåäè âñè÷êî âè çàäàâàì äâà âúïðîñà: 1, Êîëêî ïðîåêòîïðåäëîæåíèÿ ñà ñúáðàíè çà ïúðâàòà Êîíñòèòóöèÿ íà Êèòàé ? 2, Êîëêî ñà äåéñòâàùèòå çàêîíè â Êèòàé ?
Íà ïúðâè îêòîìâðè1949 ãîäèíà, Ìàî Äçúäóí ïðîâúçãëàñè îñíîâàâàíåòî íà Êèòàéñêàòà íàðîäíà ðåïóáëèêà /ÊÍÐ/. Òîâà å íîâà ñòðàíèöà â èñòîðèÿòà íà Êèòàé, ÷èéòî íàðîä äîòîãàâà å ñòðàäàë òåæêî îò âîéíè è áåçðåäèöè.
Íîâàòà âëàñò â Êèòàé å ñúâñåì ðàçëè÷íà îò ïðåäèøíèòå.  íîâàòà ðåïóáëèêà, öÿëàòà âëàñò ïðèíàäëåæè íà íàðîäà. Íîâàòà âëàñò ñå ñòðåìè êúì âèñøèòå öåëè çà ñúçäàâàíå íà îáùåñòâî áåç åêñïëîàòàöèÿ è çà çàìîæåí æèâîò íà âñè÷êè õîðà. Ïðåç ïåòàòà ãîäèíà ñëåä ñúçäàâàíåòî íà äúðæàâàòà, å îáíàðîäâàíà Êîíñòèòóöèÿòà íà ÊÍÐ. Ïðåäè òîâà ñà ñúáðàíè îò îáùåñòâîòî 1.38 ìèëèîíà ïðîåêòîïðåäëîæåíèÿ çà Êîñòèòóöèÿòà.  èíòåðâþ çà íàø ðåïîðòåð, èçâåñòíèÿò þðèñò Ëè Áóþí ïîñòàâè àêöåíò îñîáåíî íà äâàòà îñíîâíè ïðèíöèïà çà èçðàáîòâàíåòî íà Êîíñòèòóöèÿòà íà ÊÍÐ:
/2…/
„Êîíñòèòóöèÿòà, èçðàáîòåíà ïðåç 1954 ãîäèíà, å ìíîãî äîáðà. Äâàòà îñíîâíè ïðèíöèïà â íåÿ ñà íåçàâèñèìîñò íà ïðàâîñúäèåòî è çàêîíîäàòåëñòâî ïî äåìîêðàòè÷åí íà÷èí."
Çàåäíî ñ ïúðâàòà Êîíñòèòóöèÿ íà ÊÍÐ, ñà ïóáëèêóâàíè è Çàêîíà çà Îáùîêèòàéñêîòî ñúáðàíèå íà íàðîäíèòå ïðåäñòàâèòåëè è Çàêîíà çà íàðîäíèÿ ñúä.
Çàïî÷íàëàòà ïðåç 1978 ãîäèíà ïîëèòèêà íà ðåôîðìè è íà îòâîðåíè âðàòè âîäè Êèòàé ïî ïúòÿ êúì ìîãúùåñòâî. Òîãàâà êèòàéñêîòî ïðàâèòåëñòâî ñè å ïîñòàâèëî öåë „ðàçâèòèå íà ñîöèàëèñòè÷åñêàòà äåìîêðàòè÷íîñò è èçãðàæäàíå íà ñîöèàëèñòè÷åñêà ïðàâîâà äúðæàâà". Çàêîíîäàòåëñòâîòî íà Êèòàé íàâëèçà â „çëàòåí ïåðèîä".
 Êèòàé âå÷å å ôîðìèðàíà ñîöèàëèñòè÷åñêà ïðàâíà ñèñòåìà, áàçèðàíà íà Êîíñòèòóöèÿòà.  Êîíñòèòóöèÿòà ñà âíåñåíè è êëàóçèòå „Âñè÷êè ñà ðàâíîïðàâíè ïðåä çàêîíèòå", „Óïðàâëåíèå íà äúðæàâàòà ñúãëàñíî Êîíñòèòóöèÿòà", „Äúðæàâàòà çàùèòàâà ïðàâàòà íà ÷îâåêà" è äðóãè. Ïðåç 1999 ãîäèíà „Óïðàâëåíèåòî íà äúðæàâàòà ñúãëàñíî Êîíñòèòóöèÿòà" å îïðåäåëåíî çà îñíîâíàòà òàêòèêà íà äúðæàâàòà.
Ñïîðåä Ëè Áóþí, ïðåç èçìèíàëèòå 60 ãîäèíè ïðàâàòà íà ÷îâåêà ñà çàùèòåíè äîáðå îò Êîíñòèòóöèÿòà. „Çà÷èòàíåòî è çàùèòàòà íà ïðàâàòà íà ÷îâåêà" å ñúñòàâíà ÷àñò îò îáñúæäàíèÿòà íà îáùåñòâîòî.  áëèçî 250 çàêîíà è çàêîíîïîëîæåíèÿ íà Êèòàé ñà âíåñåíè êëàóçè çà çàùèòàòà íà ïðàâàòà íà ÷îâåêà, à çà çàùèòàòà íà ïðàâàòà íà æåíèòå, âúçðàñòíèòå, ìàëîëåòíèòå, íàöèîíàëíèòå ìàëöèíñòâà, èìà ñïåöèàëíè çàêîíè. Ïðåç èçìèíàëèòå 60 ãîäèíè, çàêîíîäàòåëñòâîòî â Êèòàé ñå ðàçâèâà ïî ñëåäíàòà ëèíèÿ: óêðåïâàíåòî íà íîâàòà âëàñò, ãàðàíòèðàíåòî íà óïðàâëåíèåòî íà äúðæàâàòà, ñúçäàâàíå íà áëàãîïðèÿòíè þðèäè÷åñêè óñëîâèÿ çà ïîëèòèêàòà íà ðåôîðìè è íà îòâîðåíè âðàòè, çàùèòàòà íà ïðàâàòà è èíòåðåñèòå íà äúðæàâàòà, íà îáùåñòâîòî è íà îòäåëíèòå ëè÷íîñòè.
 ìîìåíòà äåéñòâàùèòå çàêîíè â Êèòàé íàáðîÿâàò 231, êîèòî âêëþ÷âà ïîëèòèêàòà, èêîíîìèêàòà, êóëòóðàòà è äðóãèòå ñôåðè íà êèòàéñêîòî îáùåñòâî. Êèòàéñêèÿò ïðåìèåð Óúí Äçÿáàî çàÿâè:
„Ñîöèàëèçìúò íå å â ïðîòèâîâåñ ñ äåìîêðàòè÷íîñòòà è çàêîííîñòòà. Èñêàì äà êàæà, ÷å äåìîêðàöèÿòà, ñâîáîäèòå, ïðàâàòà, ðàâåíñòâîòî, ÷îâåêîëþáèåòî è äðóãè, íå ñà ïðèíàäëåæíîñòè íà êàïèòàëèçìà, à ñà íàñëåäñòâî íà ÷îâåøêàòà öèâèëèçàöèÿ è ïðåäñòàâëÿâàò îáùàòà êîíöåïöèÿ íà ñòîéíîñòòà íà ÷îâå÷åñòâîòî."
Ëè Áóþàí, êàêòî è äðóãèòå êèòàéñêè þðèñòè, ñ÷èòàò, ÷å êèòàéñêîòî çàêîíîäàòåëñòâî èìà ñâîÿ ñïåöèôèêà, íî íå å îòäåëíî îò ãëîáàëèçàöèÿòà. Íàðåä ñúñ çàäúëáî÷àâàíåòî íà ïîëèòèêàòà íà ðåôîðìè è íà îòâîðåíè âðàòè, êèòàéñêîòî çàêîíîäàòåëñòâî òðÿáâà èçõîæäà îò ñâåòîâíà ãëåäíà òî÷êà.
Ñêúïè ñëóøàòåëè, äíåøíîòî ïðåäàâàíå îò ðóáðèêàòà „Ïîùåíñêà êóòèÿ" çàâúðøè, ïîâòàðÿì äâàòà âúïðîñà îò òàçè ñòàòèÿ: 1, Êîëêî ïðîåêòîïðåäëîæåíèÿ ñà ñúáðàíè çà ïúðâàòà Êîíñòèòóöèÿ íà Êèòàé ? 2, Êîëêî ñà äåéñòâàùèòå çàêîíè â Êèòàé ? /Õú-Å/
|