Äðàãè ñëóøàòåëè, ðîçîâîòî ìàñëî, êîåòî å èçâåñòíî êàòî „òå÷íî çëàòî" ñå ïðîèçâåæäà îò Áúëãàðèÿ – ñòðàíàòà íà ðîçèòå. À äíåñ òîâà öåííî åòåðè÷íî ìàñëî ñå ïðîèçâåæäà è â Êèòàé. Ïðåäè íÿêîëêî ãîäèíè ñúñ ñúäåéñòâèåòî íà êèòàéñêîòî è áúëãàðñêîòî ïðàâèòåëñòâî, ìàñëîäàéíàòà ðîçà – ðîçà Äàìàñöåíà îò Áúëãàðèÿ áå ïðåíåñåíà â îêîëèÿ Ïèíøàí, ïðîâèíöèÿ Õúáåé. Ñëåä îïèòà çà îòãëåæäàíå, ñå îêàçà, ÷å òîçè ñîðò ðîçà ñå îòãëåæäà óñïåøíî â òàçè îêîëèÿ.
Ïðîåêòúò çà îòãëåæäàíå è ïðåðàáîòêà íà ðîçè å ïîëó÷èë ïîäêðåïà îò ïðàâèòåëñòâîòî íà ïðîâèíöèÿ Õúáåé. Êîìïàíèÿòà „Øúíäè" çà ïðåðàáîòêà íà ðîçà â ïðîâèíöèÿ Õúáåé èçïúëíÿâà òîçè ïðîåêò. Òÿ çàêóïóâà ðîçîâè öâåòîâå îò ñåëÿíèòå è ïðîèçâåæäà ðîçîâî ìàñëî è ðîçîâè ïðîäóêòè îò òÿõ. Ñåëÿíèòå â îêîëèÿ Ïèíøàí ñà îáëàãîäåòåëñòâàíè îò îòãëåæäàíåòî íà ðîçè. Äðàãè ñëóøàòåëè, â ñëåäâàùèòå ìèíóòè âè ïðåäëàãàì ðåïîðòàæà, íàïèñàí îò ðåïîðòåð Ïåòÿ âúâ âðúçêà ñ òîâà.
Íåîòäàâíà â îêîëèÿ Ïèíøàí äîéäå äàëå÷åí ãîñò – åêñïåðò ïî ðîçàòà îò Áúëãàðñêèÿ èíñòèòóò çà ðîçàòà è ìàñëîäàéíèòå åòåðè÷íè êóëòóðè ã-æà Íàòàøà Êîâà÷åâà.
„Ìèñëÿ, ÷å òÿõíîòî íà÷èíàíèå å äîñòà óñïåøíî êàòî ñå èìà ïðåäâèä, ÷å òîâà ñà õîðà, êîèòî ñå çàíèìàâàò ñúñ ñúâñåì äðóãà äåéíîñò è âå÷å ñà ðåøèëè äà çàïî÷âàò äà ñå çàíèìàâàò ñ ðîçîïðîèçâîäñòâî. Ìèñëÿ, ÷å íàñàæäåíèÿòà èì ñà äîñòà äîáðè. Æåëàíèåòî èì çà ðàáîòà â òîâà íàïðàâëåíèå å îãðîìíî."
Ïî ïîêàíà íà óïðàâëåíèåòî çà ñåëñêîòî ñòîïàíñòâî â ïðîâèíöèÿ Õúáåé, ñå ïðîâåäå êóðñ çà ñåëÿíèòå, àãðîíîìè, òåõíèöè çà ïðåðàáîòêà íà ðîçà, íà êîéòî òå áÿõà çàïîçíàòè ñ îïèòà íà Áúëãàðèÿ â òàçè îáëàñò. Ñëåä êàòî âèäÿ ðîçîâèòå íàñàæäåíèÿ è ðîçîâèòå ïðîäóêòè, ïðîèçâåäåíè îò êîìïàíèÿòà „Øúíäè", ãîñïîæà Êîâà÷åâà âèñîêî îöåíè íà÷èíàíèåòî íà õîðàòà, çàíèìàâàùè ñ ðîçîïðîèçâîäñòâî.
Íà êóðñà, ñåëÿíèòå ñåðèîçíî ñëóøàõà ëåêöèèòå íà ã-æà Íàòàøà Êîâà÷åâà è é çàäàäîõà âúïðîñè. Àòìîñôåðàòà áåøå îæèâåíà. Åäèí ñåëÿíèí êàçà ïðåä æóðíàëèñòà:
„Îò 2004 ã. çàïî÷íàõ äà îòãëåæäàì ðîçè. Ïðåäè îòãëåæäàõìå çúðíåíè êóëòóðè è íÿìàøå òàêèâà. Áèçíåñìåíè äîéäîõà è íè çàïîçíàõà ñ íîâè ñîðòîâå. Èìà äîáúð åôåêò.  íà÷àëîòî íÿìàõìå îïèò. Òåõíèöèòå ÷åñòíî èäâàõà è íè äàâàõà ïðåäëîæåíèÿ. Ñåãà å ïî-äîáðå. Êîãàòî ðåêîëòàòà å äîáðà, îò åäíî ìó (åäíî ìó å ðàâíî íà 666.7 êâàäðàòíè ìåòðà) ïîëÿ èìàìå îêîëî 2000 þàíà ïå÷àëáà. Ïðåäè ïå÷àëáàòà íè áåøå ñàìî 300 äî 400 þàíà íà åäíî ìó."
Ñúîáùåíî áå, ÷å ðîçîâîòî ìàñëî å îñíîâíà ñóðîâèíà çà ïðîèçâîäñòâî íà âèñîêîêà÷åñòâåíè ïàðôþìè è êîçìåòèêà. Ðîçàòà èìà ëå÷åáíà ôóíêöèÿ è ìîæå äà ñå ïðåðàáîòâà â õðàíèòåëíè ïðîäóêòè è ñå èçïîëçâà âúâ ôàðìàöåâòèêàòà. Ãëàâíèÿò ìåíèäæúð íà êîìïàíèÿòà „Øúíäè" çà ïðîèçâîäñòâî íà ðîçè â ïðîâèíöèÿ Õúáåé ã-í Ãàî Ëèåíáî çàïîçíà æóðíàëèñòà ñ íà÷àëîòî íà åêñïëîàòàöèÿòà íà òîçè ïðîåêò.
Îò 2000 ã. Ãàî Ëèåíáî å çàïî÷íàë äà ïðîó÷âà îòãëåæäàíåòî íà ðîçà Äàìàñöåíà â Êèòàé. Òîé ñàì å õîäèë â Áúëãàðèÿ çà ïðîó÷âàíå íà ðîçèòå. Ñëåä ïðîó÷âàíå íà ìÿñòî è òúðñåíå, íàé-ïîñëå å íàìåðèë ïîäõîäÿùî ìÿñòî â Êèòàé, äîáðî çà âåãåòàöèÿ íà ðîçèòå. Îêàçàëî ñå, ÷å ïî ãåîãðàôñêî ðàçïîëîæåíèå è êëèìàò äîëèíàòà êðàé ðåêà Õóòóî ìåæäó ÿçîâèðà Ãàííàí è ÿçîâèðà Õóàíáèäæóàí ïðèëè÷à íà ðîçîâàòà äîëèíà â Êàçàíëúê. Îïèòíîòî îòãëåæäàíå å ïîñòèãíàëî óñïåõ. Ïðåç 2004 ã. îôèöèàëíî å áèëà ñúçäàäåíà êîìïàíèÿòà çà ðîçè „Øúíäè". Êîìïàíèÿòà íàåëà îïèòíè ïîëåòà ñ ïëîù 400 ìó, íà êîèòî çàïî÷íàëà äà îòãëåæäà ðîçè. Ïîñëå ðîçîïðîèçâîäñòâîòî ñå âúâåëî è ñðåä ñåëÿíèòå. ×ðåç ìîäåëà „êîìïàíèÿòà?áàçà?ñåëÿíè" ïëîùòà çà ðîçîïðîèçâîäñòâîòî ñå ðàçøèðèëà áúðçî.
„Íèå ðàçäàâàìå ïîñàäú÷íè ìàòåðèàëè íà ñåëÿíèòå. Ñåëÿíèòå ãè èçïîëçâàò áåçïëàòíî. Ñëåä êàòî ðîçèòå öúôíàò, ñåëÿíèòå íè ïðîäàâàò ðîçîâèÿ öâÿò. Òàêà ôóíêöèîíèðà êîìïàíèÿòà, ò.å. „êîìïàíèÿòà?áàçà?ñåëÿíè. Ïðåç 2006 ã. çà ïúðâà ãîäèíà íèå ïðîèçâåäîõìå ðîçîâî ìàñëî. Ïðîáà îò ðîçîâîòî íè ìàñëî áå èçïðàòåíà äî Áúëãàðñêèÿ èíñòèòóò çà ðîçàòà. Ñëåä àíàëèçà ñå îêàçà, ÷å êà÷åñòâîòî íà ðîçîâîòî ìàñëî, ïðîèçâåäåíî îò íàñ, îòãîâàðÿ íà äúðæàâèòå ñòàíäàðòè íà Áúëãàðèÿ. Òîâà íè äàäå óâåðåíîñò è ðåøèõìå äà ðàçøèðèì ïðîèçâîäñòâîòî". Ïîíàñòîÿùåì ïëîùòà çà ðîçîïðîèçâîäñòâîòî â îáùèíà Ãàííàí å äîñòèãíàëà ïîâå÷å îò 5000 ìó, ñ êîåòî äîõîäèòå íà ñåëÿíèòå ñå óâåëè÷èõà ñ ïîâå÷å îò 4 ìèëèîíà þàíà ãîäèøíî. Ðîçîâîòî ìàñëî, ïðîèçâåäåíî îò êîìïàíèÿòà „Øúíäè" ìíîãî ñå òúðñè íà ïàçàðà.
Ñúîáùåíî áå, ÷å îêîëèÿ Ïèíøàí å áåäåí ðàéîí, êúäåòî ïî÷âàòà íå å ïëîäîðîäíà. È îáèêíîâåíèòå ñåëñêîñòîïàíñêè êóëòóðè, îòãëåæäàíè òóê, äàâàò íèñêà ðåêîëòà. À ðîçàòà íÿìà âèñîêè èçèñêâàíèÿ êúì ïî÷âàòà. Ñëåä îïèòà ñå îêàçà, ÷å òóê äîáèâúò íà ðîçîâ öâÿò è êà÷åñòâîòî ìó ñà äîáðè. Òúé êàòî òîâà å ïðîåêò çà ïîäïîìàãàíå íà áåäíè ñåëÿíè, çà îïàçâàíå íà îêîëíàòà ñðåäà, Ìèíèñòåðñòâîòî íà ñåëñêîòî ñòîïàíñòâî íà Êèòàé ñåðèîçíî ïîäêðåïÿ òîçè ïðîåêò. Ïðåç 2004 ã. ñëåä ïðåãîâîðè ìåæäó ïðàâèòåëñòâàòà íà Êèòàé è Áúëãàðèÿ ïðîåêòúò çà ðîçîïðîèçâîäñòâî áå âêëþ÷åí â ïðîåêòè çà äâóñòðàííîòî ñúòðóäíè÷åñòâî â îáëàñòòà íà ñåëñêîòî ñòîïàíñòâî. Íàñòîÿùèÿò êóðñ íà ã-æà Íàòàøà Êîâà÷åâà â ïðîâèíöèÿ Õúáåé å åäíà ðåàëèçàöèÿ íà ïðîåêòà.
Íà÷àëíèêúò íà óïðàâëåíèåòî çà ñåëñêîòî ñòîïàíñòâî ïðè ïðîâèíöèÿ Õúáåé, îòãîâàðÿù çà èçïúëíåíèå íà ïðîåêòà ã-í Äæàí Öèóøúí çàÿâè:
„Òúé êàòî âèäÿõìå, ÷å ðîçàòà å äîíåñëà èçãîäà íà ñåëÿíèòå, ñëåä îïèòíîòî îòãëåæäàíå, â ìîìåíòà âúâåæäàìå ïðîèçâîäñòâîòî íà ãîëåìè ïëîùè. Öåëòà íè å ïîâå÷å ñåëÿíè äà áúäàò îáëàãîäåòåëñòâàíè îò òîçè ïðîåêò. Êàòî ïðàâèòåëñòâåíî âåäîìñòâî íèå ñìå çàäúëæåíè äà ñúäåéñòâàìå çà óâåëè÷àâàíå äîáèâà íà ñåëñêîòî ñòîïàíñòâî, óâåëè÷àâàíå äîõîäèòå íà ñåëÿíèòå ñ öåë òå äà æèâåÿò ïî-äîáðå. Èçïúëíåíèåòî íà ïðîåêòà çà ðîçàòà å ïðàêòèêà è íà ðåàëèçèðàíå íà íàó÷íà êîíöåïöèÿ çà ðàçâèòèå è îïèò â èçãðàæäàíå íà ñîöèàëèñòè÷åñêè ñåëà îò íîâ òèï."
Ñúîáùåíî áå, ÷å îáùèíàòà Ãàííàí â îêîëèÿ Ïèíøàí å èçäèãíàëà äåâèçà „Îáùèíàòà äà çàáîãàòåå ÷ðåç ðîçèòå, äà áúäå ïî-ïðîñïåðèðàùà ÷ðåç ðîçèòå." Òå ïëàíèðàò â ñðîê îò 10 ãîäèíè â òîçè ðàéîí äà áúäàò ñúçäàäåíè ðîçîâè íàñàæäåíèÿ ñ ïëîù 100,000 ìó. Ùå ðàçâèâàò è åêîëîãè÷åí òóðèçúì ñ ðîçîâè íàñàæäåíèÿ. Òîãàâà Ãàíïàí ùå áúäå ïðåâúðíàò â êèòàéñêàòà ñòîëèöà íà ðîçàòà. /Ïåòÿ-Å./
|