Çäðàâåéòå, ñêúïè ñëóøàòåëè! Äíåñ â ìèíóòèòå íà ðóáðèêàòà „Êàëåéäîñêîï" àç – âîäåùàòà Åâåëèíà Õàéí – áèõ èñêàëà äà âè ðàçêàæà åäíà èñòèíñêà èñòîðèÿ çà ÷îâåùèíàòà ìåæäó õîðàòà.
Íàó÷èõ òàçè èñòîðèÿ îò äîêóìåíòàëíî ïðåäàâàíå ïî êèòàéñêàòà òåëåâèçèÿ è çà æàëîñò íå çàïîìíèõ èìåíàòà íà ó÷àñòíèöèòå â ñúáèòèÿòà. Çàïîìíèõ îáà÷å ñúëçèòå íà ùàñòèå â î÷èòå íà âñè÷êè, ñúïðè÷àñòíè êúì èñòîðèÿòà ñ èç÷åçíàëàòà è îòíîâî ïîÿâèëà ñå ãëóõîíÿìà ñòàðèöà. Íî íåêà äà çàïî÷íà îò ñàìîòî íà÷àëî.
Ïðåäè ïåò ãîäèíè åäèí îò æèòåëèòå íà ìàëêî ñåëöå â ñåâåðîèçòî÷åí Êèòàé íà âðúùàíå îò ïîëåòî ñå íàòúêíàë íà ñòàðèöà, çàñïàëà êðàé ïëàíèíñêèÿ ïúò. ×îâåêúò ñå íàâåë íàä äðåáíè÷êàòà ñòàðèöà, çà äà ÿ ñúáóäè è äà ðàçáåðå êàêâî é ñå å ñëó÷èëî. Îêàçàëî ñå îáà÷å, ÷å âúçðàñòíàòà æåíà íå ìîæå íèòî äà ÷óå âúïðîñèòå ìó, íèòî äà èì îòãîâîðè, ïîíåæå áèëà ãëóõîíÿìà. Íå áèëè îáà÷å íóæíè ìíîãî ïðèêàçêè çà äà ñòàíå ÿñíî, ÷å ñòàðèöàòà å èçòîùåíà äî ñìúðò îò óìîðà, çàòîâà ñëó÷àéíèÿò ìèíóâà÷ áåç äà ñå ïîìàéâà ïîâå÷å ÿ îòâåë ó äîìà ñè. Òàì æåíà ìó ñãðÿëà âîäà, ïîìîãíàëà íà ãëóõîíÿìàòà ñòàðèöà äà ñå èçêúïå, íàãîñòèëà ÿ è é ïîñòëàëà äà ñïè.
Ïðåç ñëåäâàùèòå íÿêîëêî äíè äâàìàòà ñúïðóçè îáèêîëèëè ñåëîòî, çà äà ðàçïèòàò äàëè íÿêîé íå çíàå íåùî çà ãëóõîíÿìàòà èì ãîñòåíêà, ñúîáùèëè çà íåÿ è â îêîëèéñêîòî ïîëèöåéñêî óïðàâëåíèå, íî òàêà è íå óñïåëè äà íàó÷àò íèùî, à è íèêîé íå ïîòúðñèë ñòàðèöàòà. Òÿ ñàìàòà áèëà òîëêîâà îáúðêàíà è èçòîùåíà, ÷å íå ìîæåëà äà ñè òðúãíå. Åòî çàùî äâàìàòà ñúïðóçè ðåøèëè äà çàäúðæàò ïðè ñåáå ñè ñàìîòíàòà ñòàðà æåíà äîêàòî íåùàòà íå ñå èçÿñíÿò. Òàêà ïîñòåïåííî ãðèæèòå çà ñòàðèöàòà ñå ïðåâúðíàëè â íåðàçäåëíà ÷àñò îò åæåäíåâèåòî íà äâàìàòà ñúïðóçè, êîèòî æèâååëè ñàìè â ñåëñêàòà ñè êúùà. Ãîñòåíêàòà ïúê, ìàêàð è ãëóõîíÿìà, íàìèðàëà íà÷èí äà ïîêàæå áëàãîäàðíîñòòà ñè êúì òÿõ - ïîìàãàëà â äîìàêèíñêàòà ðàáîòà è â ñåëñêèÿ òðóä.
Åäíà ïðèâå÷åð äâàìàòà ñòîïàíè ñå âúðíàëè â êúùè ñëåä öÿë äåí ðàáîòà íà ïîëåòî è íå íàìåðèëè ñòàðèöàòà. Ïî òîâà âðåìå êàòî äåíÿ òÿ îáèêíîâåíî ñè áèëà â êúùè è êðîòêî ïðèäðåìâàëà íàä íåùàòà çà êúðïåíå. Ïðåç èçìèíàëèòå ïåò ãîäèíè ãëóõîíÿìàòà ñå áèëà ïðåâúðíàëà â èñòèíñêè ÷ëåí íà ìàëêîòî ñåìåéñòâî è ñåãà ñìóò îáçåë äâàìàòà ñúïðóçè. Ñïîìíèëè ñè, ÷å "ñòàðàòà ìàéêà", êàòî ÿ íàðè÷àëè, íàïîñëåäúê âñå ñå âçèðàëà â ïëàíèíñêèòå ñêëîíîâå çàä êúùàòà è ñå èçïëàøèëè äà íå áè äà å òðúãíàëà ñàìà äà òúðñè çàãóáåíèÿ ïúò êúì ñòàðèÿ ñè äîì. Ìúæúò ñå îòïðàâèë êúì òúìíàòà ïëàíèíà ñ íàòåæàëî ñúðöå. Âå÷å áèëî ñúâñåì òúìíî è òîé ñå ñòðàõóâàë, ÷å íÿìà äà îòêðèå ñòàðèöàòà â ïëàíèíñêàòà ïóñòîø. Âúïðåêè òîâà ïðåêàðàë ÷àñîâå íàðåä äà ÿ òúðñè è òúêìî êîãàòî âå÷å ïî÷òè ñå áèë îòêàçàë, îò÷àÿí îò áåçïëîäíîòî îáèêàëÿíå, íå ùåø ëè, ñïúíàë ñå â ãîëÿìàòà êîøíèöà, ñ êîÿòî æåíà ìó õîäåëà íà ïàçàð. Îò êîøíèöàòà ñå èçòúðêîëèëè ãúáè è ìúæúò ðàçáðàë êàêâà áèëà ðàáîòàòà. Îáíàäåæäåí îò íàõîäêàòà, ìúæúò çàòúðñèë è íàèñòèíà ñëåä ìàëêî çàáåëÿçàë ñâèòàòà íà êúëáî äðåáíà ôèãóðêà íà ñòàðàòà æåíà. Òÿ áèëà çàñïàëà îò óìîðà è ñåëÿíèíúò ÿ âçåë íà ðúöå êàòî ìàëêî äåòå è ÿ çàíåñúë ó äîìà.
Îêàçàëî ñå, ÷å ñòàðèöàòà èñêàëà äà ïîìîãíå íà äâàìàòà ñè áëàãîäåòåëè è ïîíåæå íå ìîæåëà äà ïðèïå÷åëè ïî äðóã íà÷èí, ðåøèëà äà ñúáèðà ãúáè â ãîðàòà è äà ãè ïðîäàâàò íà ïàçàðà. Åòî êàê áðàíåòî íà ãúáè ñòàíàëî îñíîâíî çàíèìàíèå íà ãëóõîíÿìàòà ñòàðèöà, à ïàðèòå îò ãúáèòå äîìàêèíèòå ïàçåëè â åäíî ñàíäú÷å.
Òàêà èçìèíàëè ïîñëåäíèòå ïåò ãîäèíè è òðèìàòà æèâååëè ñ òîïëîòî ÷óâñòâî çà ñïîäåëåí äîì è èñòèíñêî ñåìåéñòâî. Ïðåäè îêîëî ìåñåö îáà÷å îò îêîëèéñêîòî ïîëèöåéñêî óïðàâëåíèå ïîòúðñèëè ñòîïàíèíà íà äîìà ñ íîâèíè. Îêàçàëî ñå, ÷å â ñúñåäíàòà îêîëèÿ åäèí ÷îâåê ïàê ïðåäè ïåò ãîäèíè å ñúîáùèë çà èç÷åçíàëàòà ñè ñòàðà ëåëÿ, ñúùî ãëóõîíÿìà. Ìàêàð ðàçñòîÿíèåòî ìåæäó äâàòà îêîëèéñêè ãðàäà äà å ñàìî 300 êì, èíôîðìàöèÿòà çà íàìåðåíàòà ãëóõîíÿìà ñòàðèöà ñòèãíàëà äî ïëåìåííèêà é åäâà ïðåç àïðèë 2008 ãîäèíà.
Åòî êàê â åäèí ñëúí÷åâ ïðîëåòåí äåí åêèïúò íà 10 êàíàë íà Öåíòðàëíàòà Êèòàéñêà òåëåâèçèÿ ïîåë çàåäíî ñ ïëåìåííèêà íà èç÷åçíàëàòà êúì ñåëîòî, êúäåòî ãëóõîíÿìàòà ñòàðèöà áèëà ïðåêàðàëà ïîñëåäíèòå ïåò ãîäèíè. Áëàãîäàðåíèå íà òåëåâèçèÿòà, àç è âñè÷êè çðèòåëè ñòàíàõìå ñâèäåòåëè íà ñðåùàòà ìåæäó ðàçäåëåíèòå îò òîëêîâà äúëãî ðîäíèíè. Áëèçêèòå íà ñòàðàòà æåíà ïàäíàõà ïðåä íîçåòå íà äâàìàòà ñúïðóçè è çàïî÷íàõà äà óäðÿò ÷åëà â çåìÿòà â áåçìúëâåí èçðàç íà áåçêðàéíàòà ñè áëàãîäàðíîñò êúì äâàìàòà ñúïðóçè, îòâîðèëè äîìà è ñúðöàòà ñè çà ãëóõîíÿìàòà ñòàðèöà.
Ñêúïè ñëóøàòåëè, ñïèðàì äî òóê ñ ðàçêàçà ñè çà èñòèíñêàòà ÷îâåùèíà, êîÿòî íè äàðÿâà ñ òîïëèíà è ùàñòèå, íåçàâèñèìî îò âúçðàñòòà, ïîëîæåíèåòî è áîãàòñòâîòî íè.
|