Åäèí îò íàé-åçîòåðè÷íèòå áîéíè ñòèëîâå â Êèòàé å Áàãóàäæàí èëè áóêâàëíî 'Áîðáàòà íà îñåìòå òðèãðàìè'. Íåéíèòå áîéöè âèíàãè ñà ñå öåíèëè çà ÿðîñòòà è íåòðàäèöèîííèòå äâèæåíèÿ. Ïðàêòèêóâàùèòå Áàãóà îáèêíîâåíî ñå âúðòÿò îêîëî âúîáðúæàåì êðúã, êàòî ïðîìåíÿò ñêîðîñòòà è ïîñîêàòà ñè è îò âðåìå íà âðåìå íàíàñÿò óäàðè ñ êèòêà. Òàçè áîðáà ÷åðïè âäúõíîâåíèå îò îñåìòå òðèãðàìè – êîìáèíàöèÿ îò òðè öåëè è òðè ïðåêúñíàòè ëèíèè ñúãëàñíî Êíèãàòà íà ïðîìåíèòå "Èäçèí".
Îñíîâíèòå íàâèöè â òîçè áîåí ñòèë ñà îòáÿãâàíå, õèòðîñòè, ñêîðîñò è íåïðåäñêàçóåìîñò. Íà ñèëàòà íå ñå îòãîâàðÿ ñúñ ñèëà, à ñå ïðå÷óïâà ñ êðúãîâè äâèæåíèÿÿ. Äðóã çàïàçåí çíàê íà òîçè ñòèë å íàíàñÿíå íà óäàðè ñ êèòêà, à íå ñ þìðóê. Òîâà ìîæå äà ñå ñòîðè ñòðàííî è äàæå íååôåêòèâíî, íî âñúùíîñò, òðåíèðàíàòà êèòêà îáëàäàâà ñ ïî-ãîëÿìà ïîðàçÿâàùà ñèëà îò þìðóêà. Ñúùî òàêà ñå ñìÿòà, ÷å êèòêàòà å ïî-äîáðå çàùèòåíà îò þìðóêà, çàùîòî å ñâúðçàíà ñ îñòàíàëèòå ÷àñòè îò òÿëîòî ïîñðåäñòâîì ÷èñòà ìóñêóëíà ñèëà. Þìðóêúò íàíàñÿ óäàðè ñ êîñòèòå, çàòîâà òðÿáâà äà å ïðàâèëíî "ñúáðàí", çà äà ñå èçáåãíàò óâðåæäàíèÿ, à ïðè êèòêàòà òîçè âúïðîñ îòïàäà àâòîìàòè÷íî. Äàæå ìîæå ñàìè äà ñå çàìèñëèòå: àêî âè ñå íàëîæè äà óäàðèòå òóõëåíà ñòåíà, êàê ùå ãî ñòîðèòå – ñ êèòêà èëè ñ þìðóê?
Ñèíè÷þàí å äðóã, ïî-ìåê, âúòðåøåí âèä áîðáà, ñ÷èòàí îò ìíîçèíà çà íàé-äðåâíèÿ îò âñè÷êè ñúõðàíåíè äî íàøè äíè áîéíè ñòèëîâå â Êèòàé. Ïðè òîçè ñòèë ñå èìèòèðàò äâèæåíèÿòà íà 12-òå æèâîòíè îò êèòàéñêèÿ çîäèàê. Íà îñíîâàòà íà òîçè ñòèë ñà âúçíèêíàëè ìíîãî øêîëè ñ ðàçëè÷íè òåõíèêè, íî ñòàíäàðòíèòå ôîðìè íà Ñèíè÷þàí âêëþ÷âàò øêîëà íà äðàêîíà, òèãúðà, êîíÿ, ìàéìóíàòà, ïåòåëà, ëÿñòîâè÷êàòà, îðåëà, ìå÷êàòà, çìèÿòà è äð. Ñìÿòà ñå, ÷å ïðè èçó÷àâàíåòî íà äàäåíî íàïðàâëåíèå ïúðâî òðÿáâà äà ñå ðàçáåðå äóõà íà âñÿêî æèâîòíî ÷ðåç íåãîâàòà ôîðìà, èäåÿ è íàìåðåíèÿ.
Ïðåäè äà ñå çàïî÷íå èçó÷àâàíåòî íà òîçè ñòèë, ó÷åíèöèòå òðÿáâà äà îâëàäåÿò ïåòòå óäàðà, êîèòî ëåæàò â îñíîâàòà íà ñèñòåìàòà çà áëîêèðàíå íà Ñèíè÷þàí. Âñåêè óäàð ñèìâîëèçèðà åäèí îò Ïåòòå ïðúâîåëåìåíòà – ìåòàë, äúðâî, âîäà, îãúí è çåìÿ, çà êîèòî ñúùî ñúì âè ãîâîðèëà ïî-ðàíî. Ñúâêóïíîñòòà îò òåçè åëåìåíòè èçðàçÿâà öèêúëà íà âçàèìîïîðàæäàíå è óíèùîæàâàíå – îãúíÿò ïîáåæäàâà ìåòàëà, ìåòàëúò – äúðâîòî, äúðâîòî – çåìÿòà, çåìÿòà – âîäàòà, à âîäàòà – îãúíÿ.
Òóê å ìÿñòîòî äà êàæà, ÷å è ïðè Áàãóàäæàí è ïðè Ñèíè÷þàí å ìíîãî òðóäíî äà ñå íàìåðè èñòèíñêè ó÷èòåë; îñâåí òîâà, òåçè ìàéñòîðè ñà ìíîãî ïîòàéíè è îòêðèâàò çíàíèÿòà ñè ñàìî íà òåçè, êîèòî ñìÿòàò çà äîñòîéíè.
À íàêðàÿ ùå âè ðàçêàæà ìàëêî çà áîéíîòî èçêóñòâî íà ìàíàñòèðà Øàîëèí.  íà÷àëîòî íà ñúçäàâàíåòî íà ìàíàñòèðà Øàîëèí ïðåäè 1500 ãîäèíè, ìîíàñèòå ñå çàíèìàâàò ãëàâíî ñ ðàçëè÷íè áóäèñòêè òåõíèêè êàòî ìåäèòàöèÿ è äð. Ïîñòåïåííî, òå óñïÿâàò äà ñú÷åòàÿò ìíîãî äîáðå òåîðèÿòà çà ñúçåðöàíèåòî ñ òåõíèêèòå çà îòïóñêàíå è ñïîðòóâàíå, êîåòî âñúùíîñò ïðåäñòàâëÿâà Óøó îò Øàîëèí – ñðåäñòâî çà ïîñòèãàíå íà ñúâúðøåíñòâî íà äóõà, êîåòî âïîñëåäñòâèå è ìó íîñè ñâåòîâíàòà ñëàâà.
 ïðàêòèêàòà, ìîíàñèòå îò Øàîëèí îáðúùàò îãðîìíî âíèìàíèå íà ïîñòèãàíåòî íà áóäèñòêî ñúâúðøåíñòâî, à ñàìîçàùèòàòà è ïîäîáðÿâàíåòî íà ôèçè÷åñêîòî ñè ñúñòîÿíèå ñà ïî-ñêîðî íà âòîðî ìÿñòî. Äàæå è â íàøè äíè, ïðèâúðæåíèöèòå íà áîéíîòî èçêóñòâî íà Øàîëèí çàïàçâàò òîâà óâàæåíèå êúì äóõîâíîòî èçâèñÿâàíå. Òå âÿðâàò, ÷å òåõíèÿò óñïåõ â òîâà å îïðåäåëåí îò íà÷èíà èì íà ìèñëåíå è îò ïîçíàíèÿòà èì. Ñåäåíåòî â ïîçà ëîòîñ è äîñåãà ñè îñòàâà åäíî îò îñíîâíèòå óïðàæåíèÿ çà ïîñòèãàíå íà ïñèõîëîãè÷íî ðàâíîâåñèå.
Áîéíîòî èçêóñòâî îò Øàîëèí èçèñêâà ìíîãî îò ïðàêòèêóâàùèÿ. È äî äíåñ ìîíàñèòå ñå âäèãàò ñ âèêà íà ïåòëèòå è ñè ëÿãàò ïðè âå÷å èçãðÿëà ëóíà, íåçàâèñèìî îò ñåçîíà. Ïðè ïàäíàë ñíÿã, òå ñà îáëå÷åíè ñàìî â äðåõà äî êðúñòà è òàêà èçêà÷âàò 1000 ìåòðîâàòà ïëàíèíñêà ïúòåêà; ïîä ïàëåùîòî ñëúíöå ïî ïëàäíå ïðåç ëÿòîòî òå ñà èçöÿëî îáëå÷åíè è âäèãàò 50 êã. êàìúíè áåçáðîé ïúòè. Òå ïðàêòèêóâàò, äîêàòî ÿäàò, ñïÿò è âúðâÿò. Äàæå êîãàòî ÷åðïÿò âîäà îò êëàäåíåöà èëè íàëèâàò ÷àé, òå ïàê òðåíèðàò. Âñÿêî åäíî åæåäíåâíî äåéñòâèå ìîæå äà ñå ïðåâúðíå â ïîâîä çà ïðàêòèêóâàíå íà ðàçëè÷íè âèäîâå áîéíè òåõíèêè. Ñàìî òîâà èì ïîìàãà äà äîñòèãíàò äî ñúñòîÿíèå íà òÿëîòî è äóõà, íåìèñëèìè çà îáèêíîâåíèòå õîðà.
Ñïîðåä åäíà ïîãîâîðêà, ïðàêòèêóâàùèÿò áîéíîòî èçêóñòâî íà Øàîëèí òðÿáâà äà å â ñúñòîÿíèå äà èçïúëíÿâà âñè÷êè äâèæåíèÿ ñàìî â ìÿñòî, "äîñòàòú÷íî äà ëåãíå åäíà êðàâà", ò.å. íå òðÿáâà äà ñå ÷óâñòâà îãðàíè÷åí îò ïðîñòðàíñòâîòî è äà å ñïîñîáåí äà ïîáåäè ïðîòèâíèêà ñè â ìÿñòî, ãîëÿìî íÿêîëêî ñòúïêè.
È íåêà äà ñïîìåíà è åäèí èíòåðåñåí ôàêò çà ìîíàñèòå îò Øàîëèí. Òúé êàòî ãðóïà îò 13 íàé-äîáðè ìîíàñè íà Øàîëèí ïîìàãàò íà áúäåùèÿ èìïåðàòîð Ëè Øúìèí, ïîñòàâèë îñíîâàòà íà âåëè÷èåòî íà äèíàñòèÿ Òàí, äà èçáÿãà îò âðàãîâåòå ñè, òîé ïðèñúæäà íà ìàíàñòèðà çâàíèåòî "Ãëàâåí ìàíàñòèð íà Ïîäíåáåñíàòà", à 13-òå ìîíàñè èçäèãà â ÷èí ãåíåðàë. Íî òîâà, êîåòî íàïðàâèëî ïî-ãîëÿìî âïå÷àòëåíèå íà âñè÷êè å, ÷å èìïåðàòîð Ëè Øúìèí ïîçâîëèë íà îáèòàòåëèòå íà ìàíàñòèðà äà ÿäàò ìåñî, êîåòî, êàêòî å èçâåñòíî, ñå çàáðàíÿâà îò áóäèñòêèòå êàíîíè. Èìïåðàòîðúò ìîòèâèðàë ïîñòúïêàòà ñè ñ ôàêòà, ÷å ìåñîòî ùå äàäå íà ìîíàñèòå ïîâå÷å ñèëà, îòêîëêîòî âåãåòàðèàíñêàòà äèåòà. Çà òîçè ôàêò ñâèäåòåëñòâà ñïåöèàëíà ñòåëà, ïîñòàâåíà â ìàíàñòèðà.
À àêî âèå öÿë æèâîò ñòå ìå÷òàåëè äà ó÷èòå áîéíè èçêóñòâà èìåííî â ëåãåíäàðíèÿ ìàíàñòèð, òî ñåãà òîâà å âúçìîæíî áåç íèêàêâè ïðîáëåìè. Âå÷å îòìèíàõà îíåçè âðåìåíà, êîãàòî ìàéñòîðúò ñàì å èçáèðàë ó÷åíèöèòå ñè. Ñåãà â îêîëíîñòèòå íà ìàíàñòèðà èìà íÿêîëêî õîòåëà è íàä 50 øêîëè ïî áîéíè èçêóñòâà, â êîèòî åäíîâðåìåííî ñå îáó÷àâàò íàä 50 000 äóøè îò öÿë ñâÿò. Ðàçáèðà ñå, òåçè øêîëè ïðîñòî ïðåïîäàâàò áîéíîòî èçêóñòâî, çàðîäèëî ñå íÿêîãà â ìàíàñòèðà, íî íÿìàò íèùî îáùî ñ ìîíàøåñêèÿ æèâîò è âúçïèòàíèåòî â äóõà íà Áóäèçìà. Âñå ïàê, è ïðè òÿõ ñå ñïàçâà ñòðîãàòà äèñöèïëèíà îò âñåêèäíåâíî ñòàâàíå â 5 ÷. ñóòðèíòà, óìîðèòåëíè ôèçè÷åñêè òðåíèðîâêè, èçó÷àâàíå íà Òàéäçè÷þàí, à ñëåä òîâà ñëåäâà èìåííî òîâà, êîåòî ñè ïðåäñòàâÿòå, êàòî ÷óåòå äóìàòà "Øàîëèí" – ìúëíèåíîñíè óäàðè, áúðçè äâèæåíèÿ è ÷óäåñà íà ëîâêîñòòà. Îñâåí òîâà, ñå ïðèëàãà ãëàâíî âåãåòàðèàíñêî ÿäåíå.
 Êèòàé, Áóäèçìúò, Äàîèçìúò è Êîíôóöèàíñòâîòî âçàèìíî ñå âëèÿÿò è îòäåëíî äîïúëâàò êèòàéñêàòà èäåîëîãèÿ. Öåííîñòíàòà ñèñòåìà íà õîðàòà îò ïî-ñòàðè âðåìåíà å îñíîâàíà íà ðåëèãèîçíèòå äîãìè, êàòî ñúñòðàäàíèå êúì áëèæíèÿ, äîáðîäóøèåòî, ìèðíîòî îòíîøåíèå, ÷èñòîòàòà, íåàãðåñèâíîñòòà, âåðíîñòòà è ñèíîâíàòà ïî÷èò. Âúâ ôèëìèòå çà áîéíèòå èçêóñòâà ñå çàëàãà ìíîãî íà ïðåäñòàâÿíå íà òåçè âèñøè ïîëîæèòåëíè êà÷åñòâà íà ÷îâåêà. Ùî ñå îòíàñÿ äî áîéíèòå èçêóñòâà íà Øàîëèí è Óäàí è òÿõíîòî ðàçïðîñòðàíåíèå èç ñòðàíàòà è ñâåòà, òå äíåñ ñà ïî-ñêîðî âèä ñïîðòíî çàíÿòèå, êîèòî ÷åðïÿò îò òåçè òðàäèöèîííè èäåè ñàìî òîâà, êîåòî å íóæíî çà ïðàêòè÷åñêèòå óïðàæíåíèÿ. Ïî ëè÷åí èçáîð òå ìîãàò äà ñå ïðåâúðíàò è â èçòî÷íèê íà õàðìîíè÷íî ðàçâèòèå íà òÿëîòî è äóõà. (Òåÿ)
|