Âèí÷óàí - ñòèëà íà Áðóñ Ëè
Êèòàéöèòå ÷åñòî êàçâàò, ÷å "êàêòî âñåêè ãðàä èìà ñîáñòâåí äèàëåêò, òàêà è âñÿêà îáëàñò èìà ñîáñòâåí ñòèë óøó." ×åñòî ðàçëèêàòà å ñúâñåì íåçíà÷èòåëíà, íî íàé-ãîëÿìîòî ðàçëè÷èå å, ÷å ñòèëîâåòå, ðàçâèòè â ñåâåðíàòà ÷àñò íà ñòðàíàòà, îòäåëÿò ïî-îñîáåíî âíèìàíèå íà óäàðèòå ñ êðàêà, äîêàòî þæíèòå ñòèëîâå – íà òåõíèêàòà ñ ðúöå. Òàêà ÷å, àêî âè õàðåñâà áîéíîòî èçêóñòâî íà àêòðèñàòà Ìèøåë Éåî îò "Òèãúð è äðàêîí", òî çà âàñ ñà ñåâåðíèòå áîéíè èçêóñòâà. À àêî ïîâå÷å âè äîïàäà òåõíèêàòà íà Äæåêè ×àí – òî þæíèòå.
Öåëòà íà ïî÷òè âñè÷êè ðàçíîâèäíîñòè íà óøó å ïîñòèãàíåòî íà ôèçè÷åñêî ñèëíî òÿëî. Àêî òðåíèðîâêèòå ñà íàñî÷åíè êúì ðàçâèâàíå íà ñèëíè ìóñêóëè è ôèçè÷åñêà èçäúðæëèâîñò, òî òîâà ñå ïîñòèãà ñ "âúíøíàòà ñèñòåìà" – óàéäçÿ÷þàí. À "âúòðåøíàòà ñèñòåìà" – íåéäçÿ÷þàí îáðúùà âíèìàíèå íà äèõàòåëíèòå òåõíèêè, áàâíèòå êðúãîâè äâèæåíèÿ è ðàçâèòèåòî íà åíåðãèÿòà öè.
Âåêîâå íàðåä ñïåöèàëèñòèòå ñïîðÿò, êîÿ îò äâåòå ñèñòåìè å ïî-åôåêòèâíà. À âñúùíîñò, íà îïðåäåëåí åòàï, âúíøíàòà ñèñòåìà âêëþ÷âà óïðàæíåíèÿ îò âúòðåøíàòà è îáðàòíî. À âå÷å íà êîÿ äà ñå îáðúùà ïîâå÷å âíèìàíèå çàâèñè îò öåëèòå, êîèòî ñè ïîñòàâÿ ÷îâåê, êàòî çàïî÷âà äà ñå çàíèìàâà ñ áîéíè èçêóñòâà. Âúíøíèòå ñòèëîâå ñà ïî-ïîäõîäÿùè çà òåçè, êîèòî òúðñÿò ñúùèíñêèòå áîéíè ñòðàíè, ñêîðîñò è óäàðè. À âúòðåøíèòå ñà çà õîðà, êîèòî æåëàÿò äà ñå ñúñðåäîòî÷àò ãëàâíî íà äóõîâíàòà ñòðàíà íà óïðàæíåíèÿòà. Ìåæäóâïðî÷åì, ñïåöèàëèñòèòå òâúðäÿò, ÷å âúíøíèòå ñèëîâå ñå óäàâàò ïî-ëåñíî, àêî òðåíèðàùèÿò ãè å ôèçè÷åñêè ñèëåí ÷îâåê. Çà ïîñòèãàíå íà ñúâúðøåíñòâî âúâ âúòðåøíèòå ñòèëîâå å íóæíî îãðîìíî òúðïåíèå è äèñöèïëèíà.
Òàêà, êàêòî âå÷å ðàçáðàõòå, â Êèòàé èìà ìíîæåñòâî âèäîâå è ñòèëîâå áîéíè èçêóñòâà, êàòî âñåêè ñúäúðæà ñîáñòâåíà ôèëîñîôèÿ è äóõ. Âñåêè âèä å êâèíòåñåíöèÿ íà áîéíèÿ îïèò è ïðÿêà âðúçêà ñ ìíîãîâåêîâíè òðàäèöèè. Íî îáùîòî å, ÷å àêî ñå ñðàæàâàòå ñàìî ñ òÿëîòî ñè, íèêîãà íÿìà äà ïîáåäèòå – äóõúò å òîâà, êîåòî íè ïîìàãà äà ïðåîäîëååì ïðåãðàäèòå è äà ïîáåäèì ïðîòèâíèöèòå.
Áåç äà ïðåóâåëè÷àâàìå, ìîæåì äà êàæåì, ÷å íàé-ïîïóëÿðíèÿò âèä êèòàéñêî áîéíî èçêóñòâî â ñâåòà å òàéäçè÷þàí èëè, êàêòî ïîíÿêîãà ñå íàðè÷à, òàéäçè (òàé÷è). Êèòàéöèòå ïðàêòèêóâàò òîçè ñïîðò äî íàé-äúëáîêà ñòàðîñò. Òîé ñå ïðåïîðú÷âà çà ãúâêàâîñò, äîáðî êðúâîîáðúùåíèå, ñèëíè êðàêà è äîáðå áàëàíñèðàí îðãàíèçúì. Ïî-ãîëÿìà ÷àñò îò îáó÷åíèåòî å ïîñâåòåíà íà òåõíèêèòå çà êóëòèâèðàíå íà åíåðãèÿòà öè, íåîáõîäèìà êàêòî çà ñàìîëå÷åíèå, òàêà è çà áîðáà. Àç ñúì âè ãîâîðèëà çà òàéäçè÷þàí â ïðåäèøíî èçäàíèå íà ðóáðèêàòà, òàêà ÷å ìîæåòå äà ïðîâåðèòå çà äåòàéëè.
Íî íåêà äà ïîä÷åðòàÿ, ÷å Òàéäçè÷þàí íå å ïðîñòî ñèñòåìà ãèìíàñòèêà, ïîäõîäÿùà çà âúçðàñòíè õîðà, âñúùíîñò òî å èñòèíñêî áîéíî èçêóñòâî, â êîåòî ñå ñìÿòà, ÷å ãëàâíîòî îðúæèå íà äîáðèÿ áîåö å ïðàâèëíîòå ðàçáèðàíå è àäåêâàòíàòà ðåàêöèÿ íà äåéñòâèÿòà íà ïðîòèâíèêà. Ïðè òîçè ñòèë ñå ó÷è äà ñå èçìàìâà ïðîòèâíèêà, êàòî ñå ïðåñòðóâàìå, ÷å ìó îòñòúïâàìå. Ìàéñòîðèòå íà òàéäçè÷þàí òâúðäÿò, ÷å ïðè îòñòúïâàíå ìîæå ïî-äîáðå äà ñå êîíòðîëèðà è äà ñå ïðåíàñî÷âà ñèëàòà, íî òîâà å åäèí îò íàé-ñëîæíèòå åëåìåíòè íà òðåíèðîâêèòå, çàùîòî ïðîòèâîðå÷è íà åñòåñòâåíîòî æåëàíèå äà îòâúðíåòå íà ñèëàòà ñúñ ñèëà. Çàòîâà îâëàäÿâàíåòî íà âñè÷êè òúíêîñòè íà òàéäçè÷þàí, êîãàòî åäèí ÷îâåê å â ñúñòîÿíèå äà ïðîòèâîñòîè íà ìíîçèíà å âåëèêî èçêóñòâî, êîåòî ìàëöèíà ìîãàò äà óñâîÿò.
Íåêà ñàìî äà îòâîðÿ ñêîáà è äà âè êàæà åäèí ôàêò - â Êèòàé ñåãà èìà îêîëî 130-140 îôèöèàëíî ïðèçíàòè âèäîâå áîéíè èçêóñòâà. À ñåãà ùå âè ïðåäñòàâÿ íàêðàòêî ñòèëà, êîéòî ñòàíà èçâåñòåí íà öÿë ñâÿò îò ôèëìèòå íà ëåãåíäàòà Áðóñ Ëè.
Ïðåäïîëàãàì, ÷å íå âñè÷êè îò âàñ, êîèòî ñà ñå âúçõèùàâàëè íà ìúëíèåíîñíèòå óäàðè íà Áðóñ Ëè, çíàÿò, ÷å ñòèëúò, â êîéòî òîé ñå å ñðàæàâàë, ñå íàðè÷à Âèí÷óí. Òîâà å åäíà ìíîãî äèíàìè÷íà è ñèëíà ñèñòåìà, êîÿòî îáåùàâà áúðçè ðåçóëòàòè íà íà÷èíàåùèòå. Îñíîâíèÿò àêöåíò å âúðõó ñêîðîñòòà, à íå âúðõó ñèëàòà, à îñíîâíèòå òåõíèêè ñà îòêëîíÿâàíå, õèòðîñòè è áúðçè óäàðè.  îñíîâàòà íà òîçè ñòèë ëåæè Òåîðèÿòà íà öåíòðàëíàòà ëèíèÿ, ñïîðåä êîÿòî ïî öåíòúðà íà ÷îâåøêîòî òÿëî îò ãëàâàòà äî ïåòèòå ñå ïðîêàðâà âúîáðàæàåìà ïðàâà ëèíèÿ, êàòî óäàðèòå òðÿáâà äà ïàäàò âúðõó íåÿ. Íÿêîè îò òåçè óäàðè ñà äîñòà îïàñíè. Ïðè áëîêèðàíå íà óäàðèòå íà ïðîòèâíèêà ðúöåòå íà áîåöà íå òðÿáâà äà èçëèçàò èçâúí øèðèíàòà íà ðàìåíåòå. Èìåííî òîâà ïðèäàâà óäèâèòåëíà (ñïðÿìî îñòàíàëèòå ñòèëîâå – á.à.) ëåñíîòà íà òîçè ñòèë. Îñâåí òîâà, âúâ Âèí÷óí ñå èçïîëçâàò è îñòðè è òåæêè íîæîâå-ïåïåðóäè è ìíîãî äúëãà òîÿãà, çà áîðàâåíåòî ñ êîèòî å íåîáõîäèìà ãîëÿìà ñèëà è ëîâêîñò.
Äíåñ ùå ñïðà äî òóê, à ñëåäâàùèÿò ïúò ùå âè ðàçêàæà çà áîéíèòå èçêóñòâà Áàãóàäæàí è Ñèíè÷þàí, êàêòî è ìàëêî ôàêòè çà ñâåòíîâíîèçâåñòíîòî áîéíî èçêóñòâî îò ìàíàñòèðà Øàîëèí. (Òåÿ)
|