Äîáðå äîøëè â ðóáðèêàòà „Ñëóøàéòå Âåé" â ñåðèÿòà „Èñòîðèè çà èçîáðåòåíèÿ". Â äíåøíàòà ðóáðèêà ùå âè çàïîçíàÿ ñ ïîÿâàòà íà ïúðâèòå íàïîèòåëíè ñúîðúæåíèÿ.
Áåç çíà÷åíèå, äàëè â äàäåí ðàéîí ïàäàò ìíîãî äúæäîâå èëè ñå ïðîñòèðàò ñóõè ïóñòèíè, ñåëñêîñòîïàíñêèòå ïðîäóêòè èìàò íóæäà îò ïîñòîÿííî íàïîÿâàíå.
 ðàçëè÷íè ðàííè öèâèëèçàöèè, õîðàòà ðàç÷èòàò ñàìî íà ïðèðîäàòà, çàòîâà òå ïðåäïî÷èòàò äà ñå íàñòàíÿâàò áëèçî äî ðåêè. Îáà÷å ðåêèòå ïðîëèâàò îò âðåìå íà âðåìå ñå ðàçëèâàò, òàêà ÷å âúçíèêâà íåîáõîäèìîñòòà çà êîíòðîëèðàíåòî èì. Ïîñòðîÿâàíåòî íà ÿçîâèðè èëè èçêîïàâàíå íà êàíàëè ñòàâà ïîäõîäÿùî ðàçðåøåíèå íà òîçè ïðîáëåì.
Øóìåðñêèòå âëàäåòåëè ïúðâè ñå äîñåùàò äà èçãðàäÿò íàïîèòåëíè ñúîðúæåíèÿ, ñëåä òÿõ å èçâåñòíèÿò 6-òè âàâèëîíñêè âëàäåòåë Õàìóðàáè.  ñúñòàâåíèÿ îò íåãî ïðåç 1700ã. ïðåäè íàøàòà åðà ñáîðíèê îò çàêîíè ïèøå, ÷å òðÿáâà äà ñå ñòðîÿò êàíàëè, ñ öåë çàùèòà íà ñåëÿíèòå ïîêðàé ðåêèòå, êàêòî è îñèãóðÿâàíå íà ïîñòîÿííî âîäîñíàáäÿâàíå.
Äðåâíèòå åãèïòÿíè äîáðå çíàÿò è èçïîëçâàò ìàòåìàòèêàòà, çàùîòî âñåêè ïúò ñëåä íàâîäíåíèÿòà íà ðåêà Íèë, òå òðÿáâà îòíîâî äà ìåðÿò çåìÿòà, çà äà óòî÷íÿò ãðàíèöèòå íà ïàðöåëèòå. Áëàãîäàðåíèå íà ïîñòîÿííàòà óïîòðåáà íà çíàíèÿòà ñè, åãèïòÿíèòå ñòàâàò ìíîãî äîáðè â ñòðîèòåëñòâîòî íà ðàçëè÷íè ñãðàäè, âêëþ÷èòåëíî ðàçáèðà ñå, è íà èðèãàöèîííè ñèñòåìè.
Ïðåç 3500 ã. ïðåäè íàøàòà åðà, ïúðâîòî öàðñòâî íà äðåâåí Åãèïåò äîðè ïîñòàâÿ èðèãàöèîííàòà ñèñòåìà íà Íèë ïîä êîíòðîëà íà öåíòðàëíàòà âëàñò è íàçíà÷àâà ñïåöèàëåí ÷îâåê äà ñúáèðà èíôîðìàöèÿ çà ôóíêöèîíèðàíåòî íà ñèñòåìàòà. À äîáðèÿò êîíòðîë è èçïîëçâàíå íà ðåêà Íèë ñà ñìÿòàíè çà çíàê íà îòëè÷íî óïðàâëåíèå íà äúðæàâàòà. Áëàãîäàðåíèå íà âñè÷êî òîâà, èðèãàöèîííàòà òåõíîëîãèÿ â äðåâåí Åãèïåò ñå ðàçïðîñòðàíÿâà çíà÷èòåëíî. Ñåëñêîòî ñòîïàíñòâîòî ñúùî ñå ðàçâèâà áúðçî ïîðàäè ñòàáèëíîòî âîäîñíàáäÿâàíå. Ìîæå äà ñå êàæå, ÷å ñëåä êàòî ñè îñèãóðÿâàò äîñòàòú÷íî õðàíà, õîðàòà èìàò ïîâå÷å âðåìå è åíåðãèÿ äà ñå çàíèìàâàò ñ äðóãè îáëàñòè, êàòî ïðîìèøëåíîñò, àñòðîíîìèÿ è äð.
Ïðåç 3-òè âåê ïðåäè íàøàòà åðà, ðèìëÿíèòå ñúùî íàòðóïâàò áîãàò îïèò â îòâîäíÿâàíåòî. Òå èçãðàæäàò åçåðà èçâúí íà ãðàäîâåòå, çà äà ïàçÿò âîäàòà, ïðåñóøàâàíà îòâúòðå, îáà÷å, ïî-êúñíî òåçè åçåðà ñòàâàò èçòî÷íèöè íà ìàëàðèÿ è ÷àê ïðåç 17-òè âåê, äâàìà õîëàíäöè óñïÿâàò äà ïðåñóøàò òåçè åçåðà – ìî÷óðèùà.
|