• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина
China Radio International
Íîâèíè îò
     ñòðàíàòà
Íîâèíè ïî ñâåòà
Èêîíîìèêà
Êóëòóðà
Íàóêà è Òåõíîëîãèè
Ñïîðò
Äðóãè
[Ñïîðòåí ñâÿò]
   -- Íîâèíè
   -- Àòëåòè
[Ñîöèàëåí æèâîò]
   -- Àêöåíòè íà ñåäìèöàòà
   -- Ñîöèàëíà èíôîðìàöèÿ
[Ïîãëåä êúì ñöåíàòà]
[Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé]
   -- Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé
[Çàáàâíè ìèíóòè]
   -- Çàáàâíè ìèíóòè
[Àðõèâ]
    -- Ñëóøàéòå Âåé
    --  Ïîãëåä êúì ñöåíàòà 
    -- Ñïîðò
    -- Ó äîìà
    --
Ïåêèí 2008
    -- Íà ôîêóñ
    -- 300 ñåêóíäè ñ Âåëèí
[Êàëåéäîñêîï]
[Õîíêîíã è Ìàêàî]
    -- Õîíêîíã è Ìàêàî
(GMT+08:00) 2007-02-07 18:59:15    
Èñòîðèè çà îòêðèòèÿ-êîëåëî è êîëà

cri
Äîáðå äîøëè â ðóáðèêàòà „Ñëóøàéòå Âåé" â ñåðèÿòà „Èñòîðèè çà îòêðèòèÿòà".

Êîëàòà å ñìÿòàíà çà ñèìâîë íà öèâèëèçàöèÿòà, îáà÷å êîãà òî÷íî å îòêðèòà, íå å èçâåñòíî.  äíåøíàòà íè ðóáðèêà „Ñëóøàéòå Âåé", çàåäíî ùå ïîãîâîðèì íà òàçè òåìà.

Íàé-ïúðâîíà÷àëíîòî îòêðèòèå, ñâúðçàíî ñ êîëà íè âðúùà â ïåðèîäà íà Âàâèëîí, 3500ã. äî 3200ã. ïð.í.åð.  åäíà ãðîáíèöà â Ìåñîïîòàìèÿ ñà îòêðèòè äâå èçîáðàæåíèÿ íà øóìåðèòå, íà êîèòî èìà äâå áîéíè êîëåñíèöè, êîåòî îçíà÷àâà ÷å êîëàòà è êîëåëîòî òîãàâà âå÷å ñà ñúùåñòâóâàëè. Îáà÷å, ó÷åíèòå ïîñî÷âàò, ÷å òåçè äâå êîëåñíèöè ñà ïîäàðúê íà øóìåðèòå è äàòèðàò îò 4000 ã.ïð.í.åð, êîãàòî øóìåðñêàòà êóëòóðà îùå íå å ðàçâèòà.

Ïðîöåñúò íà îòêðèâàíåòî íà êîëàòà è êîëåëîòî å äúëúã, íàé-îñíîâàíîòî îáÿñíåíèå å, ÷å êîëåëîòî å ñúçäàäåíî îò êðúãëè äúðâåíè äúíåðè, êîèòî ñå ñëàãàò ïîä òåæêè ïðåäìåòè, çà äà ñå òúðêàëÿò è äà íàìàëÿâàò òúðêàíåòî ìåæäó òÿõ è çåìÿòà.

Ñïîðåä òàçè èäåÿ, ïúðâîòî ñðåäñòâî íà õîðàòà çà ïðåíàñÿíå ñà ñàìî äúðâåíè òîÿãè. Ïðåìåñòâàíåòî èì ñ ïîìîùòà íà ïîñòàâêè ïîä òåæåñòòà å îòêðèòî ìàëêî ïî-êúñíî. Îáà÷å, ïîðàäè ãîëÿìîòî òúðêàíå ìåæäó ïîñòàâêàòà è çåìÿòà, õîðàòà çàïî÷âàò äà ñâúðçâàò ïîñòàâêèòå è äåáåëè êðúãëè äúðâåíè ñòâîëîâå çà ïðåìåñòâàíå íà òåæêèòå ïðåäìåòè. Ñëåä òîâà, çà äà ñå íàìàëè îùå ïîâå÷å òåæåñòòà ïðè òúðêàëÿíå, õîðàòà ìàõàò ÷àñò ïî ñðåäàòà íà äåáåëèÿ äúíåð, êàòî îò äâàòà êðàÿ äúíåðúò îñòàâà äåáåë, à ïî ñðåäàòà å ïî-òúíúê è ïî òîçè íà÷èí, êîëåëîòî ïîñòåïåííî ñå ïîÿâÿâà.

Ïðåç 1500ã.ïðå.í.åð. õîðàòà çàïî÷âàò äà èçïîëçâàò çàåäíî êîëåëà è ëîñòîâå. Ïî òîçè íà÷èí, ïîñîêàòà íà äâèæåíèå ìîæå äà ñå çàïàçè ïîñòîÿííà, à òúðêàíåòî ìåæäó êîëåëàòà è çåìÿòà ñúùî å ìèíèìàëíî. Ñëåä ïîñòàâÿíåòî íà ñâúðçâàùè ïðúòè ìåæäó êîëåëàòà, êîèòî ïîìàãàò íà êîëåëàòà äà ñå äâèæàò íàïðåä è äà çàâèâàò, êîëåëàòà ñå èçïîëçâàò âñå ïî-øèðîêî â ðàçëè÷íèòå âèäîâå ïðèñïîñîáëåíèÿ. À ïîÿâÿâàíåòî íà îñòà, ñâúðçâàùà 2 êîëåëà â åäíî öÿëî, ñèìâîëèçèðà èçîáðåòÿâàíåòî íà ïðîòîòèïà íà êîëàòà.