Äîáúð âå÷åð, ñêúïè ïðèÿòåëè, îòíîâî å ñúáîòà âå÷åðòà, âèå ñòå ñ ðóáðèêàòà „Ñëóøàéòå Âåé" â åìèñèÿòà íà Ðàäèî Êèòàé çà ÷óæáèíà. Äíåøíèÿò èäèîì, ñ êîéòî ùå âè çàïîçíàÿ, å "Øàí Ñèí Ñèà Ñèàî", ïîÿâèë ñå îò èñòîðèÿ îò âðåìåòî íà „Ïðîëåòè è åñåíè" (722ã. äî 481ã. ïð.í.å.).
Ïúðâàòà è òðåòàòà äóìà íà èäèîìà „Øàí" è „Ñÿ" ïîîòäåëíî îçíà÷àâàò „ãîðå" è „äîëó". Âòîðàòà äóìà „Ñèí" å ãëàãîë, êîéòî èìà íÿêîëêî çíà÷åíèÿ, êàòî âúðâÿ, äåéñòâàì. Òóê ñå èçïîëçâà êàòî „äåéñòâàì". Ïîñëåäíèÿò éåðîãëèô „Ñÿî" ñúùî å ãëàãîë, êîéòî îçíà÷àâà „êîïèðàì" èëè „èìèòèðàì". Çàòîâà áóêâàëíîòî çíà÷åíèå íà èäèîìà "Øàí Ñèí Ñÿ Ñÿî" å „äåéñòâèÿòà íà íà÷àëíèöèòå ñå èìèòèðàò îò ñëóæèòåëèòå".
Ïî âðåìå íà ïåðèîäà „Ïðîëåòè è åñåíè", âëàäåòåëÿò íà öàðñòâî Öè Äçèí áèë ìíîãî íàòúæåí ñëåä ñìúðòòà íà ïðåìèåðà ñè Éåí Èí, çàùîòî îñâåí íåãî, íèêîé îò ÷èíîâíèöèòå ìó íå ñìååë äà ãî ïîñúâåòâà. Åäèí äåí, âëàäåòåëÿò ïîêàíèë ÷èíîâíèöèòå ñè íà îôèöèàëåí îáÿä è ñëåä òîâà ãè çàâåë â äâîðåöà äà ñòðåëÿò ñ ëúê. Âñåêè ïúò, êàòî âëàäåòåëÿò èçñòðåëâàë åäíà ñòðåëà, ÷èíîâíèöèòå ãî õâàëåëè â åäèí ãëàñ, âúïðåêè ÷å íå óëó÷âàëè â öåíòúðà íà ìèøåíàòà.
Òîçè ñëó÷àé íàòúæèë îùå ïîâå÷å âëàäåòåëÿ, òîé ñïîäåëèë ÷óâñòâàòà ñè ñúñ ñâîÿ ñúâåòíèê Ñþàí Äæàí. Ñúâåòíèêúò ìó îòãîâîðèë: „Âëàäåòåëþ, íå áèâà äà îáâèíèòå çà òîâà ñàìî âàøèòå ÷èíîâíèöè. Êàêòî êàçâà åäíà ñòàðà ïîãîâîðêà – ñëóæèòåëèòå êîïèðàò äåéñòâèÿòà íà íà÷àëíèöèòå ñè, íàïðèìåð, ëþáèìèòå Âè ÿäåíåòà ñà ëþáèìè íà ÷èíîâíèöèòå Âè; ëþáèìèòå Âè äðåõè ñà ëþáèìè è íà òÿõ; à àêî âëàäåòåëÿò ïðåäïî÷èòà äà ÷óâà ïîõâàëè, òî ÷èíîâíèöèòå ùå ñå îïèòâàò äà Âè ïîõâàëÿò ïðè âñåêè åäèí óäîáåí ñëó÷àé.
Ñëåä êàòî èçñëóøàë äóìèòå íà ñúâåòíèêà ñè Ñþàí Äæàí, âëàäåòåëÿò ñå ñúãëàñèë ñ íåãî. Òîé âåäíàãà ðåøèë äà íàãðàäè Ñþàí Äæàí ñ ìíîãî ñêúïè âåùè. Âèæäàéêè òîâà áîãàòñòâî, Ñþàí Äæàí ïîêëàòèë ãëàâà è êàçàë íà âëàäåòåëÿ: „Õîðàòà, êîèòî Âè õâàëÿò, ãî ïðàâÿò çà äà ïîëó÷àò ïîâå÷å íàãðàäè. Àêî àç ñúùî ïðèåìà òåçè íåùà, ùå áúäà åäíàêúâ ñ äðóãèòå. " Òàêà ÷å Ñþàí Äæàí êàòåãîðè÷íî ñå îòêàçàë îò äàðîâåòå íà âëàäåòåëÿ.
Ñêúïè ïðèÿòåëè, õîðàòà èçïîëçâàò èäèîìà "Øàí Ñèí Ñèà Ñèàî" çà äà îïèñâàò ñèòóàöèÿ, êîãàòî ñëóæèòåëèòå ïðàâÿò íåùà, êîèòî òåõíèòå íà÷àëíèöè âúðøàò. Çíà÷åíèåòî íà èäèîìà å îòðèöàòåëíî, çàòîâà íå ñå èçïîëçâà â ïîëîæèòåëíè ñëó÷àè.
|