• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина
China Radio International
Íîâèíè îò
     ñòðàíàòà
Íîâèíè ïî ñâåòà
Èêîíîìèêà
Êóëòóðà
Íàóêà è Òåõíîëîãèè
Ñïîðò
Äðóãè
[Ñïîðòåí ñâÿò]
   -- Íîâèíè
   -- Àòëåòè
[Ñîöèàëåí æèâîò]
   -- Àêöåíòè íà ñåäìèöàòà
   -- Ñîöèàëíà èíôîðìàöèÿ
[Ïîãëåä êúì ñöåíàòà]
[Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé]
   -- Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé
[Çàáàâíè ìèíóòè]
   -- Çàáàâíè ìèíóòè
[Àðõèâ]
    -- Ñëóøàéòå Âåé
    --  Ïîãëåä êúì ñöåíàòà 
    -- Ñïîðò
    -- Ó äîìà
    --
Ïåêèí 2008
    -- Íà ôîêóñ
    -- 300 ñåêóíäè ñ Âåëèí
[Êàëåéäîñêîï]
[Õîíêîíã è Ìàêàî]
    -- Õîíêîíã è Ìàêàî
(GMT+08:00) 2006-06-22 15:57:38    
Êèòàéñêèÿò ïîðöåëàí ²²

cri

Ïðåäíèÿò ïúò çàïî÷íàõìå äà ñè ãîâîðèì ïî òåìàòà çà ïîðöåëàíà, êîéòî ñúùî å åäíî îò íàé-âàæíèòå èçîáðåòåíèÿ íà êèòàéñêàòà íàöèÿ è ãîëÿì ïðèíîñ êúì èñòîðèÿòà íà ÷îâå÷åñòâîòî.

Ïðåäíèÿò ïúò, çàðàäè âðåìåòî, ñå íàëîæè äà ïðåêúñíà ðàçêàçà çà áåçñìúðòíèÿ ìàéñòîð Äóíáèí ïî ñðåäàòà. Ñåãà ùå ïðîäúëæà ñ íåãî.

Ïî âðåìåòî íà äîáðèÿ ìàéñòîð Äóíáèí, ìèíñêèÿò äâîð èçïðàòèë ÷èíîâíèê äà ñúáèðà äàíúöè â Äçèíäúäæúí – èçâåñòíîòî ñðåäèùå çà ïðîèçâîäñòâî íà ïîðöåëàí. Òîçè ÷èíîâíèê çàïî÷íàë äà äåðå ïî 9 êîæè îò ãúðáà íà ðàáîòíèöèòå, êàòî èì îòíåìàë äàæå ìíîãî ñòàðèííè ïîðöåëàíîâè ïðîèçâåäåíèÿ ñ âèñîêà ñòîéíîñò. Îñâåí òîâà, òîé êàðàë õîðàòà äà ìó èçðàáîòâàò ñïåöèàëíè èçäåëèÿ ñàìî çà íåãî, êàòî çàìèñúëúò ìó áèë äà ðàçáîãàòåå êàòî ñå âúðíå â ñòîëèöàòà è ãè ïðîäàäå òàì. Ãîðêèòå ðàáîòíèöè ñå ïðåòðåïâàëè îò ðàáîòà äåíîíîùíî. Çàðàäè ñòðàííèòå ìó èçèñêâàíèÿ îòíîñíî ôîðìàòà íà èçäåëèÿòà è ïðèëàãàéêè òðàäèöèîííèòå íà÷èíè íà èçïè÷àíå, ïðîäóêòèòå âúîáùå íå ñå ïîëó÷àâàëè è òðÿáâàëî äà ñå ïðàâÿò îòíîâî è îòíîâî.

Òîâà ðàçÿðèëî ÷èíîâíèêà, êîéòî âå÷å ñå âèæäàë çàáîãàòÿë â ìå÷òèòå ñè. Òîé õâàíàë åäèí êàìøèê è ïî÷íàë äà íàëàãà ðàáîòíèöèòå. Íÿêîè îò ïðåóìîðà è áîÿ íå ìîæåëè âå÷å äà ñå ñòàíàò íà êðàêà. Òîâà ìíîãî ÿäîñàëî Äóíáèí è ðåøèë äà ñå æåðòâà â èìåòî íà ñúáðàòÿòà ñè. Òîé êàçàë íà ÷èíîâíèêà:"Àç ñëàãàì æèâîòà ñè êàòî ãàðàíöèÿ, ÷å ùå Âè íàïðàâèì, êàêâîòî èñêàòå, íî Âèå òðÿáâàòå äà ïîâèøèòå çàïëàùàíåòî è äà íå áèåòå ðàáîòíèöèòå, îñâåí òîâà, âñåêè ìåñåö òðÿáâà äà äàâàòå íà ÷îâåê ïî ÷åòâúðò ñâèíñêî."

×èíîâíèêúò, êàòî ÷óë, ÷å Äóíáèí ìó îáåùàâà èçïúëíÿâàíå íà ïîðú÷êàòà, ñå ñúãëàñèë íà âñè÷êè óñëîâèÿ. Òîãàâà Äóíáèí ñêî÷èë â îãíåíàòà ïåù, à ðàáîòíèöèòå ñå ðàçïëàêàëè. Ñëåä íÿêîëêî äåíà, áèëè èçïå÷åíè ìíîãî âèñîêîêà÷åñòâåíè áåëè è êðàñèâè ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ.

 ïàìåò íà Äóíáèí, êîéòî ïîæåðòâàë æèâîòà ñè çàðàäè äðóãèòå, ðàáîòíèöèòå çàðîâèëè ïðàõòà ìó â ïëàíèíà áëèçî äî Äçèíäúäæúí è ïîñòðîèëè õðàì.

Àêî ñå âúðíåì êúì èñòîðè÷åñêèòå ôàêòè, ñìÿòà ñå, ÷å êèòàéöèòå ïðàâÿò çà ïúðâè ïúò èñòèíñêè ïîðöåëàí êúì ²²² â. è ñúñ ñèãóðíîñò ïðåç äèíàñòèÿ Òàí (618-970 ã.), êîãàòî ÷ðåç óñúâúðøåíñòâàíå íà òåõíîëîãèèòå è ïîäáîðà íà ñúñòàâêèòå, çàïî÷âàò äà ñå ïðîèçâåæäàò èçäåëèÿ, îòëè÷àâàùè ñå ñ áåëîòà è òúíêîñòåííîñò. Íî âñúùíîñò îùå ïðåç äèíàñòèÿ Øàí (ÕV---Õ² â.ïð.í.å.) ñå ïîÿâÿâàò ðàííèòå, ïî-ãðóáè, ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ, êîèòî äíåñ ñà ïîçíàòè êàòî "ïðèìèòèâåí ïîðöåëàí".

Îò äèíàñòèÿ Tàí ïîñòåïåííî ñå ðàçâèâà òåõíèêàòà çà êîìáèíèðàíå íà íóæíèòå ñúñòàâêè è èçïè÷àíåòî íà èçäåëèÿòà ïðè ìíîãî âèñîêà òåìïåðàòóðà. Ïðåç äèíàñòèÿ Ñóí çàïî÷âàò äà ñå ñòðîÿò èìïåðàòîðñêè ðàáîòèëíèöè, â êîèòî ñå ïðàâåë ïîðöåëàí ñàìî çà íóæäèòå íà äâîðà. Íåçàâèñèìî, êîëêî áèë áîãàò åäèí ÷îâåê, àêî íå ïðèíàäëåæàë êúì èìïåðàòîðñêîòî ñåìåéñòâî, òîé íÿìàë ïðàâî äà ñè êóïè ïîðöåëàíîâî èçäåëèå.

Ïî òîâà âðåìå ïîðöåëàíîâîòî ïðîèçâîäñòâî âå÷å ïðåäñòàâëÿâà äîáðå îðãàíèçèðàíà ñèñòåìà îò õîðà, ñïåöèàëèçèðàíè â îòäåëíèòå åòàïè íà öèêúëà. Îò òîâà âðåìå ñà îòêðèòè ïåùè, êîèòî ñà ïîáèðàëè ïî 25 000 áðîÿ èçäåëèÿ. Îò íà÷àëîòî íà Õ²V â. ïî÷òè öÿëîòî ïðîèçâîäñòâî å ñúñðåäîòî÷åíî â Äçèíäúäæúí, ÷èåòî èìå ñè îñòàâà äî íàøè äíè êàòî áåëåã çà âèñîêîêà÷åñòâåí ïîðöåëàí. Åäèíèÿò îò âèäîâåòå ñ ìàðêàòà ßîáúí ïî öåííîñò è èçèñêàíîñò ñè ñúïåðíè÷àë äàæå ñ íåôðèòà è çëàòîòî. Ñïîðåä ìúëâàòà, èçäåëèÿòà îò Äçèíäúäæúí áèëè îñëåïèòåëíè êàòî ñíÿã, òúíêè êàòî õàðòèÿ, çäðàâè êàòî ìåòàë. Ïîñòèãà ñå ãîëÿìî ìàéñòîðñòâî è â ðèñóíêèòå ïî ïîðöåëàí, êàòî òåçè öâåòîâå ñå îòëè÷àâàò ñ èçäúðæëèâîñò è ÷èñòîòà.

Ïðåç äèíàñòèèòå Ìèí è Öèí ñå äîñòèãà èñòèíñêà âèñîòà â ïðîèçâîäñòâîòî íà ïîðöåëàí, êàòî îñîáåíî ïðåç Öèí ñå çàñèëâà èçíîñà çà Åâðîïà. Òîãàâà ñå ïîñòèãà ïðåêðàñíèÿ áÿë ïîðöåëàí ñúñ ñèíè äåêîðàòèâíè ðèñóíêè, êàêòî è òîçè ñ áîãàòè ðàçëè÷íè öâåòîâå. Âúïðîñíèÿò ñèí öâÿò ñå ïîëó÷àâà ñàìî ïðè îïðåäåëåíà òåìïåðàòóðà è âèñî÷èíà íà îãúíÿ. Ïðåç òîçè ïåðèîä ñå âúâåæäà è åìàéëèðàíàòà ãëàçóðà âúðõó ïîðöåëàí.

Âúïðåêè ÷å òàéíàòà íà ïîðöåëàíà å ñòðîãî ïàçåíà â Êèòàé, òÿ ðàíî èëè êúñíî ñòàâà äîñòîÿíèå è íà äðóãè íàðîäè.  íà÷àëîòî íà Õ²² â. òÿ äîñòèãà Êîðåÿ, à ïðåç ÕV² â. è äî ßïîíèÿ, êàòî ìåñòíèòå ìàéñòîðè ñúùî óñïÿâàò äà ïðîèçâåäàò êðàñèâè ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ.

Ùî ñå îòíàñÿ äî Åâðîïà, îêîëî Õ²² â. òúðãîâöè çàïî÷âàò äà âíàñÿò ïî Ïúòÿ íà êîïðèíàòà è ïîðöåëàí îò Êèòàé, êîéòî å ïîñðåùíàò ìíîãî äîáðå, íî å òîëêîâà ñêúï è ðÿäúê, ÷å ñàìî ìíîãî çàìîæíè õîðà ñè ãî ïîçâîëÿâàò è òîé ñå ïðåâðúùà â ïîäàðúê çà êðàëå, áëàãîðîäíèöè è âèñøåòî äóõîâåíñòâî. ×àê ïðåç ÕV²² â. òúðãîâèÿòà ñ Èçòîêà ñå çàñèëâà áóðíî è ïîðöåëàíúò ñòàâà äîñòîÿíèå íà ïî-øèðîê êðúã õîðà, ìàêàð äà ïðîäúëæàâà äà å íà âèñîêà öåíà è ìíîãî ÷åñòî, ïîðöåëàíîâèòå ñåðâèçè ñå äúðæàëè â ñïåöèàëíè ñåðâàíòè, êàòî ñëóæåëè ïî-ñêîðî çà óêðàøåíèå íà äîìà, îòêîëêîòî êàòî äîìàêèíñêè ñúäîâå.

Ïðåç òîâà âðåìå, â Åâðîïà ñå çàñèëâà ïèåíåòî íà ÷àé, êàôå è øîêîëàä, êîåòî èçèñêâà øèðîêàòà óïîòðåáà íà ÷àøè è ÷èíèéêè. Òîâà ïîäòèêâà ìåñòíèòå çàíàÿò÷èè äà òúðñÿò íà÷èíè çà ïðîèçâîäñòâî íà ïîðöåëàí, íî äúëãî âðåìå òÿõíèòå îïèòè îñòàâàò áåçóñïåøíè, ìàêàð êúì ÕV² â. ïîðòóãàëöè äà äîíàñÿò îáðàçöè íà êàîëèí â Åâðîïà. Çà ñìåòêà íà òîâà, â ïðîöåñà íà îïèòèòå, åâðîïåéöèòå îòêðèâàò ôàÿíñà. ×àê ïðåç ÕV²²² â. ïðîèçâîäèòåëè â ìíîãî ÷àñòè íà Åâðîïà, ãëàâíî Ôðàíöèÿ, Ãåðìàíèÿ, Èòàëèÿ è Àíãëèÿ óñïÿâàò äà ïðîèçâåäàò ïîðöåëàí, êîéòî ìîæå äà ñå ñðàâíè ñ êèòàéñêèÿ, êàòî èíòåðåñíîòî å, ÷å çà ðàçáèðàíå íà òàéíàòà íà ïðîèçâîäñòâîòî íà ïîðöåëàí â Åâðîïà ïîìàãà ðåâîëþöèîííàòà òåîðèÿ çà ñúñòàâà íà Çåìÿòà.

Äíåñ Êèòàé ïðîäúëæàâà äà ïðîèçâåæäà ïîðöåëàí, êàòî ñå èçíàñÿ ìíîãî è çà ÷óæáèíà, îñîáåíî ñ íàðàñòâàùèÿ èíòåðåñ êúì ñòðàíàòà. À ñàìèòå ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ ñè îñòàâàò îñîáåíà èçÿùíà ïîñóäà, êîÿòî ìîæå äà óêðàñè âñåêè äîì è äà ìó ïðèäàäå åñòåòè÷íîñò è ñòèë.

Ñ òîâà ùå ñâúðøèì òåìàòà çà ïîðöåëàíà. Íàäÿâàì ñå äà âè å áèëà èíòåðåñíà. Îò ìåí, Òåÿ, äî íîâè ñðåùè!