• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина
China Radio International
Íîâèíè îò
     ñòðàíàòà
Íîâèíè ïî ñâåòà
Èêîíîìèêà
Êóëòóðà
Íàóêà è Òåõíîëîãèè
Ñïîðò
Äðóãè
[Ñïîðòåí ñâÿò]
   -- Íîâèíè
   -- Àòëåòè
[Ñîöèàëåí æèâîò]
   -- Àêöåíòè íà ñåäìèöàòà
   -- Ñîöèàëíà èíôîðìàöèÿ
[Ïîãëåä êúì ñöåíàòà]
[Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé]
   -- Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé
[Çàáàâíè ìèíóòè]
   -- Çàáàâíè ìèíóòè
[Àðõèâ]
    -- Ñëóøàéòå Âåé
    --  Ïîãëåä êúì ñöåíàòà 
    -- Ñïîðò
    -- Ó äîìà
    --
Ïåêèí 2008
    -- Íà ôîêóñ
    -- 300 ñåêóíäè ñ Âåëèí
[Êàëåéäîñêîï]
[Õîíêîíã è Ìàêàî]
    -- Õîíêîíã è Ìàêàî
(GMT+08:00) 2006-04-20 09:24:44    
Òðàäèöèîííèòå êèòàéñêè ïîñòðîéêè Ñúõúþàí

cri

 Àç ñúì Òåÿ è äíåñ ïàê ñìå çàåäíî "Ó äîìà"!  ñåäìèöàòà, ïðåäøåñòâàùà Âåëèêäåí, ðåøèõ äà ñè ïîãîâîðèì çà åäèí îò íàé-õàðàêòåðíèòå ñèìâîëè íà êèòàéñêàòà, â ÷àñòíîñò ïåêèíñêàòà, êóëòóðà – ò.íàð. Ñúõúþàí. Çà ìíîãî êèòàéöè òàçè äóìà ïðåäèçâèêâà ïðåäñòàâàòà çà èñòèíñêè òðàäèöèîíåí äîì, êîéòî ïðåäñòàâëÿâà ãðàäèíà, îãðàäåíà îò ÷åòèðèòå ñòåíè ñ ïîìåùåíèÿ. Îò òàì èäâà è ñàìîòî èìå íà êèòàéñêè – 'îãðàäåí îò ÷åòèðèòå ñòðàíè äâîð'.

 òå÷åíèåòî íà èñòîðèÿòà, Ñúõúþàí ñå ïðåâðúùàò â îñíîâåí àðõèòåêòóðåí ìîäåë çà ñëåäâàíå ïðè èçãðàæäàíåòî íà æèëèùíè ñãðàäè, äâîðöè, õðàìîâå, ìàíàñòèðè, ñåìåéíè ôèðìè è ïðàâèòåëñòâåíè âåäîìñòâà.  çàâèñèìîñò îò ïðåäíàçíà÷åíèåòî ñè, òå ñà ñ ïî-ïðîñòà èëè ñ ïî-ñëîæíà ñòðóêòóðà, êàòî ñå çàïàçâà îñíîâíèÿ ìîäåë, êîéòî ãàðàíòèðà åäíà ñèãóðíà è ñïîêîéíà ñðåäà çà îáèòàòåëèòå ìó. Êàòî ïðàâèëî, â åäèí Ñúõúþàí îáèòàâà öÿëî åäíî ñåìåéñòâî.

Ñïîðåä èñòîðè÷åñêè çàïèñêè, îùå ïðåç äèíàñòèÿ Øàí (ÕV²²-Õ² â.ïð.í.å.) äîìîâåòå ñå ñòðîÿò îêîëî öåíòðàëíî ïðàçíî ïðîñòðàíñòâî. Ñúõúþàí ìíîãî ÷åñòî ñå ñòðîÿò ñúîáðàçíî ìåñòíèòå êëèìàòè÷íè è ãåîãðàôñêè óñëîâèÿ, êàòî, íàïðèìåð, â Ïåêèí, ñå äúðæè íà èçïîëçâàíåòî ìàêñèìàëíî íà ñëúíöåòî è ïðåäïàçâàíåòî îò ñèëíèÿ ñåâåðåí âÿòúð, êîéòî íîñè è ìíîãî ïðàõ îñîáåíî ïðåç ïðîëåòòà. Ïî ìåñòà ñå èçïîëçâàò ðàçëè÷íè ìàòåðèàëè çà íàïðàâàòà èì, ñ ðàçëè÷åí áðîé ïðîçîðöè è âðàòè, íà åäèí èëè äâà åòàæà. Ñúõúþàí â Ñåâåðåí Êèòàé îáèêíîâåíî ïðèòåæàâàò ïî-ãîëÿìî öåíòðàëíî ïðîñòðàíñòâî, êîåòî ñå äúëæè íà ïî-îáøèðíàòà òåðèòîðèÿ ñïðÿìî íàñåëåíèåòî. Ïîñòðîéêèòå â Þæåí Êèòàé ñúîòâåòíî ñà â ïî-ãîëÿìàòà ÷àñò äâóåòàæíè, çà äà ìîãàò äà ïåñòÿò ïðîñòðàíñòâî è äà äàâàò ñÿíêà ïðåç ãîðåùèòå äíè.

 òå÷åíèå íà ïî÷òè 2 õèëÿäîëåòèÿ, â Êèòàé çà îñíîâåí åòè÷åí êîäåêñ ñå ïðèåìà Êîíôóöèàíñòâîòî, êîéòî îêàçâà âëèÿíèå è íà îòíîøåíèÿòà â ñåìåéñòâàòà è ñúîòâåòíî íà ïîñòðîÿâàíåòî íà äîìîâåòå. Ñòåíèòå íà Ñúõúþàí ïðàâÿò âúçìîæíî äà ñå çàïàçè âúòðåøíèÿ æèâîò íà äîìà èçöÿëî ñêðèò îò âúíøíèÿ ñâÿò. Ñïîðåä îáè÷àèòå íà êèòàéöèòå, ñåìåéíèòå âúïðîñè òðÿáâà äà îñòàíàò âúòðå â ñåìåéñòâîòî. Äàæå îòâúí ïîãëåäíàòè, ñðàâíèòåëíî íåòîëêîâà ñëîæíî óêðàñåíèòå ñòåíè, ïîðòà è ïîêðèâè íà Ñúõúþàí òðóäíî ìîãàò äà ïîäñêàæàò, êàêâà ðàçêîøíà îáñòàíîâêà òå êðèÿò âúòðå. Åäèíñòâåíî ñàìî ïî ðàçìåðèòå è áðîÿò íà îòäåëíèòå ïîäðàçäåëåíèÿ íà Ñúõúþàí ìîæå äà ñå ïðåäïîëîæè áîãàòñòâîòî è ïîëîæåíèåòî íà ñîáñòâåíèêà èì.

Ïðè ïîñòðîÿâàíåòî íà Ñúõúþàí ñå âçåìàò ïðåäâèä è òðàäèöèîííèòå èäåè çà ïåòòå ïúðâîìàòåðèè, îò êîèòî å ñúñòàâåíî âñè÷êî â ñâåòà, êàêòî è ñèñòåìàòà çà ãàäàåíå íà òðèãðàìèòå Áàãóà, êàòî èäåÿòà å äà ñå îïàçè äîìà íåçàñåãíàò îò ïîæàðè è ïðèðîäíè áåäñòâèÿ.

 Ïåêèí ïðåç Õ²V â. å ïîñòðîåí ãðàíäèîçíèÿ èìïåðàòîðñêè äâîðåö íà äèíàñòèÿ Þàí, äíåñ èçâåñòåí êàòî Çàáðàíåíèÿ ãðàä. Òîé ñå íàìèðà â öåíòúðà íà îãðàäåíà êðåïîñò, êàòî ïðåäñòàâëÿâà è ñúðöåòî íà ãðàäà, è âñè÷êè íåãîâè ãëàâíè ñãðàäè ãëåäàò ñàìî íà þã. Ñúîòâåòíî, âñè÷êè Ñúõúþàí â ãðàäà ñà ïîñòðîåíè â ñúùîòî íàïðàâëåíèå è àêî ñå å íàëàãàëî ðàçøèðÿâàíå íà äîìà, òî å ñòàâàëî ÷ðåç äîãðàæäàíå íà íîâè Ñúõúþàí êúì îðèãèíàëíèÿ ïî îñòà þã-ñåâåð.

Íåêà ñåãà çàåäíî äà íàäíèêíåì â åäèí òèïè÷åí Ñúõúþàí, êîéòî å ïðîïèò ñ õàðìîíè÷íà, óäîáíà, îòïî÷èâàùà àòìîñôåðà – åñåíöèÿòà íà èñòèíñêèÿ äîì. Âõîäúò â Ñúõúþàí å â þãîèçòî÷íèÿ êðàé íà ïîñòðîéêàòà è çàä íåãî âåäíàãà ñå èçïðàâÿ âèñîêà êàìåííà ñòåíà-ïàðàâàí. Òÿ ïðèêðèâà âñè÷êî âúâ âúòðåøíîñòòà íà äâîðà, êàòî â ñúùîòî âðåìå ãëàâíàòà ïîðòà îñòàâà øèðîêî îòâîðåíà. Çà äà âëåçåì â äîìà, òðÿáâà äà çàîáèêîëèì òàçè ñòåíà. Äðóãàòà ôóíêöèÿ íà òàçè ñòåíà ñïîðåä òðàäèöèîííèòå ñóåâåðèÿ å äà âúçïèðà çëèòå äóõîâå.

 äâîðà îáèêíîâåíî èìà íàñàäåíè ïîíå 3 äúðâåòà, îò êîèòî åäíîòî âå÷íîçåëåíî, à äðóãèòå – öúôòÿùè è ïëîäîíîñåùè.  äâîðà ÷åñòî èìà ìíîãî öâåòÿ è âîäíî áàñåéí÷å (êîåòî ìîæå äà å öÿëî åçåðî - á.à.), â êîåòî ïëóâàò çëàòíè ðèáêè. Ïòè÷êè â êëåòêè äîïúëâàò ïåéçàæà.

Ïî ïðàâèëî, ïîñòðîéêàòà, êîÿòî ãëåäà íà þã, å ïðåäíàçíà÷åíà çà íàé-âèñøåñòîÿùèòå â ñåìåéñòâîòî, çàùîòî å ñ íàé-äîáðî ðàçïîëîæåíèå, êàòî å íàé-òîïëà ïðåç çèìàòà è íàé-ïðîõëàäíà ïðåç ëÿòîòî. Îñòàíàëèòå ïîñòðîéêè ñå ðàçïðåäåëÿò ìåæäó ÷ëåíîâåòå íà ñåìåéñòâîòî ñïîðåä éåðàðõèÿòà èì ïî êîíôóöèàíñêèÿ êàíîí. Ñúîòâåòíî, ñåâåðíèòå ïîñòðîéêè ñà áèëè ïðåäíàçíà÷åíè çà ïðèñëóãàòà è íàé-ìàëêèòå äåöà, êàêòî è çà êóõíÿòà è çà äðóãè ïîìåùåíèÿ.  òàçè ÷àñò íà Ñúõúþàí ñà ñå ïðèåìàëè ãîñòèòå è ñå å âúðøåëà äðóãà ðàáîòà, ñâúðçàíà ñ âúíøíèÿ ñâÿò, êàòî òàêà ñå å çàïàçâàë âúòðåøíàòà ÷àñò íà äîìà íåâèäèìà çà ÷óæäè ëèöà.

Äíåñ, ïîñåùåíèåòî íà òðàäèöèîííèòå ïîñòðîéêè Ñúõúþàí å âàæíà ÷àñò îò òóðèñòè÷åñêèòå ïðîãðàìè â Ïåêèí. Íàé-äîáðå çàïàçåíèòå ñà òåçè îêîëî Çàáðàíåíèÿ ãðàä, êîèòî ñå ðåäÿò îò äâåòå ñòðàíè íà òèïè÷íèòå òåñíè ñòàðè ïåêèíñêè óëè÷êè – õóòóíèòå. Òå ñà êàòî åíöèêëîïåäèÿ íà èñòîðèÿòà è êóëòóðàòà íà Ïåêèí è ïðîçîðåö â òðàäèöèîííèÿ áèò íà ïåêèí÷àíè.

Ñ òîâà ùå çàâúðøèì äíåøíàòà ðóáðèêà. Íà âñè÷êè âàñ, àç, Òåÿ, âè æåëàÿ ìíîãî ïðèÿòíî èçêàðâàíå ñ ðîäíèíè è ïðèÿòåëè íà Âåëèêäåíñêèòå ïðàçíèöè!