Áëàãîäàðåíèå íà ïðîãðåñà íà ìåäèöèíàòà ìíîãî äîâ÷åðà ñìúðòîíîñíè áîëåñòè äíåñ ìîãàò äà ñå ëåêóâàò. Ìíîãî âàæíîòî å ÷îâåê äà ñëåäè çäðàâîñëîâíîòî ñè ñúñòîÿíèå. Íàâðåìåííîòî îòêðèâàíå íà äàäåíî çàáîëÿâàíå ñïîìàãà çà íåãîâîòî óñïåøíî ëå÷åíèå.
 ìíîãî ñëó÷àè íèå ìîæåì äà ñè ïîìîãíåì ñàìè.
Êàê äà ïîñòèãíåì òîâà? Äîñòàòú÷íî å äà çíàåì â êîé ìîìåíò íà êàêâî òðÿáâà äà îáúðíåì âíèìàíèå, çà äà óëîâèì íàâðåìå è íàé-äðåáíèÿ òðåâîæåí ñèìïòîì.
Æåíèòå è ìúæåòå èìàò ðàçëè÷íî îòíîøåíèå êúì çäðàâåòî ñè. Ìúæåòå ñà ïî-íåáðåæíè, äîêàòî æåíèòå ïî-÷åñòî ñå îáðúùàò êúì ëåêàð, âçåìàò ïîâå÷å ëåêàðñòâà, ïî-÷åñòî óïîòðåáÿâàò ñúíîòâîðíè è óñïîêîèòåëíè.
Ó÷åíèòå ñà óñòàíîâèëè, ÷å áðàêúò èìà áëàãîòâîðíî âúçäåéñòâèå âúðõó çäðàâåòî íè, äîêàòî ñàìîòàòà, ðàçâîäèòå è ðàçäåëèòå èìàò ëîøî âúçäåéñòâèå - ïîâå÷åòî æåíè èçïàäàò â äåïðåñèÿ, à çàáîëÿâàíèÿòà ïðè ìúæåòå, îñîáåíî ñúðäå÷íîñúäîâèòå, ïðîòè÷àò â ïî-òåæêà ôîðìà.
Èçñëåäâàíèÿòà ïîêàçâàò, ÷å îáùåñòâåíèòå êîíòàêòè âëèÿÿò ïîëîæèòåëíî â çäðàâîñëîâíî îòíîøåíèå íà ìúæåòå, äîêàòî ïðè æåíèòå íå å óñòàíîâåíî ïðÿêà çàâèñèìîñò ìåæäó çäðàâåòî è îáùåñòâåíèÿ æèâîò.
1. Ðàííàòà äèàãíîñòèêà íà ðàêà, òðÿáâà äà áúäå çàäà÷à ¹1 çà âñåêè
Ëåêàðèòå ñà óñòàíîâèëè, ÷å ïðîöåíòíî ðàêúò íà æåíñêèòå îðãàíè â èíäóñòðèàëíî ðàçâèòèòå ñòðàíè èìà òåíäåíöèÿ äà ñå óâåëè÷àâà. Âñÿêà 12-à æåíà çàáîëÿâà îò ðàê íà ãúðäèòå. Åäèí îò íàé-âðåäíèòå ôàêòîðè å çëîóïîòðåáàòà ñ ìàçíèíè îò æèâîòèíñêè ïðîèçõîä.
Äðóã íåáëàãîïðèÿòåí ôàêòîð å óäúëæàâàíåòî íà ïåðèîäà ìåæäó ïúðâàòà ìåíñòðóàöèÿ è ðàæäàíåòî íà ïúðâîòî äåòå. Òåíäåíöèÿòà äà ñå ðàæäà â ïî-çðÿëà âúçðàñò óâåëè÷àâà îïàñíîñòòà îò ïîÿâàòà íà ðàê íà ãúðäèòå.
Ðåäîâíèòå ïðåãëåäè óâåëè÷àâàò âåðîÿòíîñòòà îò èçëåêóâàíå äî 90%.  ÑÀÙ å ïðîâåäåí åêñïåðèìåíò: íà 20 õèë. æåíè å ïðàâåíà ìàìîãðàôèÿ íà âñåêè 3 ãîäèíè.  ðåçóëòàò ñìúðòíîñòòà ñðåä òÿõ â ñðàâíåíèå ñ äðóãè 20 õèë. íàìàëÿâà ñ 30%.
Íî àêî íÿìà äðóãè îïëàêâàíèÿ, íåîáõîäèìîñòòà îò ìàìîãðàôèÿ ñå íàëàãà åäâà ñëåä 50-ãîäèøíà âúçðàñò.
2. Ñúðäå÷íîñúäîâè çàáîëÿâàíèÿ
Òå ñà ïðè÷èíà ¹1 çà æåíñêàòà è ìúæêàòà ñìúðòíîñò. Ñ òàçè ðàçëèêà, ÷å ïðè æåíèòå áîëåñòèòå íà ñúðäå÷íîñúäîâàòà ñèñòåìà ñå ïîÿâÿâàò ïî-êúñíî - ñëåä 50-òå. Ñëåä ìåíîïàóçàòà, êîãàòî ÿé÷íèöèòå ïðåñòàíàò äà ïðîèçâåæäàò õîðìîíà åñòðîãåí, çàáîëÿåìîñòòà ïðè òÿõ íàðàñòâà ïðîãðåñèâíî è êúì 65-ãîäèøíà âúçðàñò ñòàâà ïðîöåíòíî ïîâå÷å, îòêîëêîòî ïðè ìúæåòå. Åäèíñòâåíàòà ïðèâèëåãèÿ íà æåíèòå å, ÷å äî 50-àòà èì ãîäèíà ðèñêúò îò ñúðäå÷íîñúäîâè çàáîëÿâàíèÿ å ìèíèìàëåí.
Ïî ïðîòåæåíèå íà öåëèÿ âè æèçíåí öèêúë ïðåãëåäèòå, êîèòî ìîãàò äà êàñàÿò æèâîòà âè, ñà ñëåäíèòå:
1. Îáù ãèíåêîëîãè÷åí ïðåãëåä
Ïðàâè ñå âñÿêà ãîäèíà îò ìîìåíòà, â êîéòî ñòå çàïî÷íàëè äà âîäèòå àêòèâåí ïîëîâ æèâîò.  íåãî ñå âêëþ÷âà âëàãàëèùíî òóøèðàíå, ïðåãëåä íà øèéêàòà íà ìàòêàòà ñúñ ñïåêóëóì.
Ãèíåêîëîãè÷íèÿò ïðåãëåä íå ñå ïðåïîðú÷âà ïðåäè äà ñòå èìàëè ñåêñóàëåí êîíòàêò, îñâåí àêî òîâà íå ñå íàëàãà.  ñëó÷àé íà íóæäà ìîæå äà ñå ïðèáåãíå äî åõîãðàôèÿ.
2. Âëàãàëèùíà íàìàçêà
Ïðàâè ñå íà âñåêè äâå ãîäèíè, ñëåä êàòî ñòå çàïî÷íàëè äà âîäèòå ïîëîâ æèâîò. Àêî èìàòå ïîâå÷å ïàðòíüîðè èëè ãè ñìåíÿòå ÷åñòî, å ïðåïîðú÷èòåëíî òîâà äà ñòàâà âñÿêà ãîäèíà.
Ñëåä 60-òå ïðåãëåäúò ñå ïðàâè íà âñåêè 3 ãîäèíè. Íàé-ðèñêîâàòà ãðóïà ñà æåíèòå ìåæäó 20-40 ãîäèíè, êîãàòî ïîëîâàòà àêòèâíîñò å íàé-ãîëÿìà.
3. Ìàìîãðàôèÿ
È íàé-îïèòíàòà ðúêà íå ìîæå äà îòêðèå òóìîð, ëîêàëèçèðàí íà ïîâå÷å îò 10 ìì ïîä êîæàòà. Ðàííàòà äèàãíîñòèêà ïîçâîëÿâà ïúëíîòî èçëåêóâàíå. Ïðåïîðú÷âà ñå ìàìîãðàôèÿ íà âñåêè 3 ãîäèíè çà æåíèòå íàä 40-ãîäèøíà âúçðàñò, îñîáåíî àêî âå÷å å èìàëî òàêèâà ñëó÷àè â ñåìåéñòâîòî, è íà âñåêè 2 ãîäèíè çà æåíèòå íàä 50-ãîäèøíà âúçðàñò.  ñëó÷àé ÷å ñðåä áëèçêèòå âè ðîäíèíè (ìàéêà, ñåñòðà) å èìàëî òàêîâà çàáîëÿâàíå, ìàìîãðàôèÿ òðÿáâà äà ñå ïðàâè è ïðåäè 40-ãîäèøíà âúçðàñò.
Åõîãðàôèÿòà íà ãúðäèòå íå ìîæå äà îòêðèå ðàêà, òÿ ñàìî îïðåäåëÿ âèäà íà êèñòàòà.
È îùå íåùî - ìàìîãðàôèÿòà íå å ñâúðçàíà ñ ðèñê îò îáëú÷âàíå. Òðÿáâà äà ñè íàïðàâèòå ïîâå÷å îò 400-500 ìàìîãðàôèè, çà äà áúäåòå ïîäëîæåíè íà òàêàâà îïàñíîñò.
|