Çäðàâåéòå, ñêúïè ñëóøàòåëè! Àç ñúì Òåÿ è âè ïðèâåòñòâàì ñ äîáðå äîøëè "Ó äîìà"!
Äíåñ ùå ñè ãîâîðèì çà ïåñíèòå íà íàé-ãîëÿìîòî ìàëöèíñòâî â Êèòàé – íàöèîíàëíîñòòà Äæóàí. Òåçè, êîèòî ñà ïîñåòèëè ðóáðèêàòà ìè "Òðàäèöèîíåí Êèòàé" â Èíòåðíåò ñòðàíèöàòà íè, ìîæå áè ñà ïðî÷åëè ñòàòèÿòà ìè ñ ïîäðîáíîòî çàïîçíàâàíå íà íàöèîíàëíîñò Äæóàí.
Íåêà äà íàïîìíèì íàêðàòêî íÿêîè äàííè çà Äæóàí – òå ñà íàé-ìíîãî÷èñëåíàòà ìàëöèíñòâåíà ãðóïà â Êèòàé è ñà ñúñðåäîòî÷åíè ãëàâíî â àâòîíîìíèÿ ðàéîí Ãóàíñè-äæóàíñêè â Þæåí Êèòàé. Äæóàí ñà ñ ìíîãî äðåâíà èñòîðèÿ. Òå èçïîëçâàò ñîáñòâåí åçèê è ïèñìåíîñò, ðîäñòâåíè íà Òàéñêèÿ, íî, ðàçáèðà ñå, ãîâîðÿò è ïóòóíõóà – îôèöèàëíèÿ êèòàéñêè åçèê. Äæóàí ðåâíîñòíî ïàçÿò îáè÷àèòå è òðàäèöèèòå ñè, òà÷àò ïðàçíèöèòå ñè è íåïðåêúñíàòî îðãàíèçèðàò íàäïÿâàíèÿ è òàíöîâè ñúáèðàíèÿ. Õîðàòà îò òàçè íàöèîíàëíîñò îáè÷àò äà íîñÿò íîñèèòå ñè, êîèòî ñå ïðàâÿò ðú÷íî è îñîáåíî ïðàçíè÷íèòå ñà èçðàáîòåíè â ìíîãî ÿðêè öâåòîâå, óêðàñåíè ñ áðîäåðèÿ è óêðàøåíèÿ.
Äæóàí ñà èçâåñòíè ñ ëþáîâòà ñè êúì ïååíåòî. Íå ñëó÷àéíî, ðàéîíèòå, êúäåòî òå îáèòàâàò, ñà íàðè÷àíè ïîåòè÷íî "ìîðå îò ïåñíè". Ïåñíèòå ÷åñòî ïðåäñòàâëÿâàò âúïðîñè – îòãîâîðè, êàòî òàêà èçïúëíèòåëèòå ðàçìåíÿò ìèñëè è ìíåíèÿ. Îòäåëíà ÷àñò ñà ëþáîâíèòå ïåñíè, êîèòî ñà ïîñòðîåíè êàòî äèàëîã ìåæäó äâàìàòà âëþáåíè.
Íåêà ñåãà äà ñëóøàìå åäíà íàðîäíà ïåñåí îò íàöèîíàëíîñò Äæóàí:
/çàïèñ......................../
Ñ ëþáîâíèòå ïåñíè å ñâúðçàí è åäèí ìíîãî èíòåðåñåí îáè÷àé, õàðàêòåðåí çà íàöèîíàëíîñò Äæóàí. Àêî ïîñåòèì íÿêîå îò íàäïÿâàíèÿòà íà Äæóàí, ìîæåì äà âèäèì ñëåäíàòà ñöåíà ñðåä âúðâÿùèòå õîðà: ìëàäåæ èãðèâî ñå çàêà÷à ñ äåâîéêà, êàòî ÿ öåëè ñ ìàëêè ñëàäêè. Ìîìè÷åòî ñå îáðúùà äà âèäè êîé ÿ çàêà÷à è âìåñòî äà ñå ÿäîñà, ìó îòâðúùà ñ ìèëà óñìèâêà. Òàçè òðîãàòåëíà ñöåíà íÿìà êàê äà íå íè íàêàðà è íèå äà ñå óñìèõíåì.
Íà íàäïÿâàíèÿòà ñå ñòè÷àò õîðà îò âñè÷êè îêîëíè ñåëà. Ìëàäåæèòå è äåâîéêèòå ñå îáëè÷àò ñ íàé-êðàñèâàòà ñè íîñèÿ è òðúãâàò êúì ìÿñòîòî íà íàäïÿâàíåòî, êàòî çà äà ìèíå ïî-áúðçî ïúòÿ, ïåÿò ïî äâàìà, ïî òðèìà. Íà ñöåíàòà òå ùå ñå ñúñòåçàâàò åäèí ñ äðóã. Îñâåí òîâà, èìà ïðåäñòàâëåíèÿ íà ìåñòíèòå òåàòúð è îïåðà. Èçâúí ñöåíàòà ïúê, òåçè, êîèòî íå ñà ñå çàäîìèëè îùå, ùå ñè òúðñÿò áúäåùà ïîëîâèíêà.
 íÿêîè ñåëà ñå ïðàâÿò ñïåöèàëíè ñëàäêè îò ôúñòúöè, ñîÿ è çàõàð. Äîêàòî ïåÿò è òàíöóâàò, ìëàäåæèòå ìåðÿò ñ òåçè ñëàäêè ïî ìîìè÷åòî, êîåòî èì õàðåñâà. Àêî òÿ ìó ñå óñìèõíå â îòãîâîð, òîé ñå îñìåëÿâà äà ÿ çàãîâîðè. Íî ïúê àêî âèäÿò, ÷å íå ñòàâàò åäèí çà äðóã, òî òå ñå ñáîãóâàò è îòèâàò äà òúðñÿò äðóã. Àêî ïúê ñå õàðåñàò, òî òå ñå óãîâàðÿò ïàê äà ñå ñðåùíàò ñëåäâàùàòà ãîäèíà. Ïîíÿêîãà ìîìúêúò äàâà ïàêåò ñëàäêè íà ìîìè÷åòî, à òÿ ìó âðúùà æåñòà, êàòî ìó ïîäàðÿâà ðú÷íî èçðàáîòåíè îò íåÿ ïëàòíåíè îáóâêè. ×àê ñëåä òîâà, òå ùå ïîìîëÿò ðîäèòåëèòå ñè äà çàïî÷íàò îôèöèàëíî ñâàòîñâàíå.
 íÿêîè ðàéîíè ïúê ñëàäêèòå ñà çàìåíåíè îò øàðåíî ÿéöå. Ìëàäåæúò, ñ øàðåíî ÿéöå â ðúêà, ñå ïðèáëèæàâà äî ìîìè÷åòî, êîåòî ìó õàðåñâà. Àêî òÿ ãî õàðåñâà ñúùî, òî òÿ ùå ïîçâîëè íà ìîìúêà äà óäàðè ÿéöåòî â íåéíàòà ðúêà.
Ñ íàöèîíàëíîñò Äæóàí ñà ñâúðçàíè ìíîãî èíòåðåñíè îáè÷àè, çà êîèòî ùå ïðîäúëæèì äà ñè ãîâîðèì íÿêîé äðóã ïúò.
Îò ìåí, Òåÿ, âñè÷êî íàé-äîáðî è äî íîâè ñðåùè!
|