Äîáúð âå÷åð, óâàæàåìè ñëóøàòåëè!  äíåøíàòà íè ðóáðèêà ùå âè çàïîçíàÿ ñ êèòàéñêèÿ ïîðöåëàí. Ïîðöåëàíîâèòå èçäåëèÿ ñå ïîÿâÿâàò â Êèòàé ïðåäè íàä 1700 ãîäèíè, ñëåä òîâà òå ñå èçíàñÿò â ÷óæáèíà è ñå ðàçïðîñòðàíÿâàò â ìíîãî äúðæàâè. Íÿêîè ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ ñà ñúáðàíè â èçâåñòíè ìóçåè â ñâåòà.
 èñòîðè÷åñêèòå ìàòåðèàëè ñå ïèøå, ÷å èñòîðèÿòà íà èçíîñà íà êèòàéñêè ïîðöåëàí çà ÷óæáèíà çàïî÷âà îò 8-ìè âåê. Òîãàâà,êèòàéñêèÿò ïîðöåëàí ñå èçíàñÿ íàé-íàïðåä â Áëèçêèÿ èçòîê, êúäåòî å åäíî îò ñðåäèùàòà íà ñâåòîâíàòà öèâèëèçàöèÿ. Ñëåä êàòî äîñòèãà â ñòðàíèòå íà Áëèçêèÿ èçòîê, êèòàéñêèÿò ïîðöåëàí íàé-íàïðåä ñå èçïîëçâà îò âëàäåòåëèòå, ñëåä òîâà îò àðèñòîêðàòèòå, ñúùî òàêà è îò ñàìèòå òúðãîâöè, êîèòî âíàñÿò ñêîïúöåííèòå ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ îò Êèòàé. Ïðåç 9-òè âåê, Áàãäàä å òúðãîâñêèÿò öåíòúð íà èñëÿìñêèÿ ñâÿò, à êèòàéñêàòà êîïðèíà è ïîðöåëàí ñà ãëàâíèòå òúðãîâñêè ïðîäóêòè â íåãî. Îò òóê ñå ðàçïðîñòðàíÿâàò êúì äðóãèòå ìåñòà íà ñâåòà ãëàâíî áåëèÿ, òðèöâåäíèÿ è òúìíîçåëåíèÿ ïîðöåëàí.
Ïðåç äèíàñòèÿ Ìèí, êèòàéñêèÿò íàâèãàòîð Äúí Õú ñå îòïðàâÿ 7 ïúòè çà 29 ãîäèíè â ïåðèîäà îò 1405-1433 ãîäèíà íà ïúòåøåñòâèå â Çàïàäíèòå ìîðåòà, êîåòî äàâà ãîëÿì áëàñúê íà âúíøíàòà òúðãîâèÿ. Òîãàâàøíàòà òúðãîâèÿ ñå ðàçâèâà ãëàâíî ñúñ çåëåí è öâåòåí ïîðöåëàí, íî åñòåñòâåíî, è íà äðóãè òèïîâå ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ, êîèòî ñúùî ñå ïðîäàâàò äîáðå. Ïî ïúòÿ íà ïúòåøåñòâèåòî ñè, Äúí Õú íîñè è ïîäàâà íà ìíîãî ñòðàíè ïîðöåëàí, èçðàáîòåí â ñåëèùåòî Äçèíäúäæåí-ãëàâíî ìÿñòî çà ïðîèçâîäñòâîòî íà êèòàéñêèÿ ïîðöåëàí. È äî ñåãà ìíîãî îò òÿõ ñà çàïàçåíè â ìóçåèòå íà ðàçëè÷íè ñòðàíè.
 ìóçåé Òîïêàïú â Èñòàíáóë, Òóðöèÿ èìà êîëåêöèÿ îò âèñîêîêà÷åñòâåíè ïðåäìåòè îò îáùî 13958 êèòàéñêè ïîðöåëàíà. Íàé-ñêúïîöåííèòå îò òÿõ ñà öâåòíèÿ è çåëåíèÿ ïîðöåëàí îò äèíàñòèÿ Þàí, êîèòî ñå õàðàêòåðèçèðàò ñ âëèÿíèåòî íà èñëÿìñêèÿ ñòèë. Êà÷åñòâîòî èì å ïî-âèñîêî îòêîëêîòî òîâà íà ïîðöåëàíîâèòå åêñïîíàòè, çàïàçåíè â êèòàéñêè ìóçåè. Òîâà ïîêàçâà, ÷å â äðåâåí Êèòàé ïðîèçâîäñòâîòî íà ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ çà èçíîñ å áèëî ïî ïîðú÷êà è òå ñà áèëè èçðàáîòåíè îò âèñîêîêà÷åñòâåíà ñóðîâèíà.
Êèòàéñêèòå ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ ñå ðàçïðîñòðàíÿâàò â Åâðîïà íàé-ðàíî ïðåç 16-òè âåê, êàòî çàïî÷âàò îò Ïîðòóãàëèÿ. Ñëåä íÿêîëêî ãîäèøíà òúðãîâñêà âîéíà ïî ìîðå, Õîëàíäèÿ çàåìà õåãåìîííî ìÿñòî íà Ïîðòóãàëèÿ â ðàéîíà íà çàïàäíèÿ Òèõè Îêåàí, è ñòàâà íàé-ãîëÿì êóïóâà÷ íà ïîðöåëàíà îò ñåëèùåòî Äçèíäúäæåí. Ïðåç 1636, 1637, è 1639 ãîäèíà Õîëàíäèÿ ïîîòäåëíî å êóïèëà íàä 100 õèëÿäè ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ îò ñåëèùåòî Äçèíäúäæåí. Ïðåç ñòîòå ãîäèíè íà 18-òè âåê, âíåñåíèòå â Åâðîïà êèòàéñêè ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ íàáðîÿâàò íàä 60 ìèëèîíà.
Çà äà ñå ñúîáðàçÿò ñ âêóñà íà çàïàäíèòå ñòðàíè, ñòèëúò íà èçðàáîòâàíå íà ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ å áèë ðàçëè÷åí îò òàçè íà âúòðåøíàòà ïðîäóêöèÿ. Îò åêñïîðòíèòå ïðîäóêòè ïîâå÷å ñà çåëåíèÿ è öâåòíèÿ ïîðöåëàí. Ãëàâíèòå îò òÿõ ñà ñåðâèçè çà õðàíà. Òå ñå ïðèâåòñòâóâàëè ãîðåùî îò áîãàòèòå åâðîïåéöè.
Óñïîðåäíî ñ âíîñà íà êèòàéñêè ïîðöåëàí, ìíîãî äúðæàâè ïîñòåïåííî ñå ó÷àò îò Êèòàé çà ïðîèçâîäñòâîòî íà ïîðöåëàíîâè ïðîäóêòè. Íàïðèìåð, þãîèçòî÷íèÿò ðàéîí íà Èñòàíáóë-Èçíèê ñå íàðè÷à "Äçèíäúäæåí" íà Òóðöèÿ. Ïðåç 1768 ãîäèíà, åâðîïåéöèòå ñúùî çà ïðúâ ïúò èçðàáîòâàò ïîäîáíè íà êèòàéñêèòå ïîðöåëàíîâè èçäåëèÿ.
Ïîíàñòîÿùåì, â ìóçåèòå íà Ôðàíöèÿ, Ãåðìàíèÿ, Âåëèêîáðèòàíèÿ è äð. ñòðàíè, õîðàòà ìîãàò äà âèÿò ðàçëè÷åí êèòàéñêè ïîðöåëàí, âíåñåí îò Êèòàé â Åâðîïà. Òåçè ñêúïîöåííîñòè ïðåäèçâèêàò ãîëÿì èíòåðåñ ñðåä ïîñåòèòåëèòå, êîèòî ñå âúçõèùàâàò îò âèñîêàòà òåõíèêà íà äðåâíèòå êèòàéöè.
Ñêúïè ïðèÿòåëè, ñ òîâà çàâúðøè äíåøíàòà ðóáðèêà. Âîäåùàòà Öè âè áëàãîäàðè çà âíèìàíèåòî è äî íîâè ñðåùè!
-0- Öè
|