• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина
China Radio International
Íîâèíè îò
     ñòðàíàòà
Íîâèíè ïî ñâåòà
Èêîíîìèêà
Êóëòóðà
Íàóêà è Òåõíîëîãèè
Ñïîðò
Äðóãè
[Ñïîðòåí ñâÿò]
   -- Íîâèíè
   -- Àòëåòè
[Ñîöèàëåí æèâîò]
   -- Àêöåíòè íà ñåäìèöàòà
   -- Ñîöèàëíà èíôîðìàöèÿ
[Ïîãëåä êúì ñöåíàòà]
[Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé]
   -- Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé
[Çàáàâíè ìèíóòè]
   -- Çàáàâíè ìèíóòè
[Àðõèâ]
    -- Ñëóøàéòå Âåé
    --  Ïîãëåä êúì ñöåíàòà 
    -- Ñïîðò
    -- Ó äîìà
    --
Ïåêèí 2008
    -- Íà ôîêóñ
    -- 300 ñåêóíäè ñ Âåëèí
[Êàëåéäîñêîï]
[Õîíêîíã è Ìàêàî]
    -- Õîíêîíã è Ìàêàî
(GMT+08:00) 2005-01-13 15:49:16    
Ïî âúïðîñà çà íàñåëåíèåòî íà Êèòàé 2

cri
Ïî âðåìåòî íà ïîÿâàòà íà ñòàòèÿòà íà ä-ð Ìà Èí÷ó, ìàëêî õîðà îò ðúêîâîäñòâîòî ñå ñúãëàñÿâàò. Ñòèãà ñå äàæå äî ñåðèîçíà êðèòèêà íà ä-ð Ìà è ñå çàáðàíÿâàò äåìîãðàôñêèòå èçñëåäâàíèÿ. Äî 1970 ã. íå ñå èçðàáîòâà íèêàêâà ñåìåéíà ïîëèòèêà, êîåòî îñòàâÿ íàñåëåíèåòî äà ñå óâåëè÷àâà ñêîðîñòíî. Ïðåç 1970 ã. êîåôèöèåíòúò íà ïëîäîðîäèåòî ñêà÷à äî 5.8 íà æåíà è íàñåëåíèåòî äîñòèãà 800 ìëí.

Êúì êðàÿ íà 70-òå è íà÷àëîòî íà 80-òå å ìíîãî ïîïóëÿðíî èçðå÷åíèåòî: "Íèå èçãóáèõìå åäèí Ìà Èí÷ó, à ñïå÷åëèõìå èçâúíðåäíè 300 ìëí. äóøè." Ìíîãî ïðîáëåìè îò ñåãàøåí Êèòàé ñå ïîðàæäàò ïðåç ðàííèòå 70-òå, êàêòî ïðåäñêàçâà ä-ð Ìà. Åäíè îò òÿõ ñà áåçðàáîòèöàòà è íåäîñòèãà íà ñóðîâèíè.

Îò ðàííèòå 70-òå, êèòàéñêîòî ïðàâèòåëñòâî îñúçíàâà, ÷å áúðçèÿò ðàñòåæ íà íàñåëåíèåòî å íåáëàãîïðèÿòåí çà íàöèîíàëíîòî èêîíîìè÷åñêî è îáùåñòâåíî ðàçâèòèå. Ïðåç 1971 ã., çà ïúðâè ïúò Öåíòðàëíîòî ïðàâèòåëñòâî âúâåæäà äåìîãðàôñêè ìåðêè â íàöèîíàëíîòî èêîíîìè÷åñêî ïëàíèðàíå, êàòî íàñúð÷àâà êúñíèÿ áðàê è êúñíîòî çà÷åâàíå. Òî ïîîùðÿâà ïî-äúëúã ïðîìåæäóòúê ìåæäó ïîâòîðíîòî ðàæäàíå è ïðîïîâÿäâà ñõåìàòà íà "åäíà äâîéêà, åäíî äåòå, à â êðàåí ñëó÷àé íå ïîâå÷å îò äâå." Òàçè òåîðèÿ âúïëúùàâà â ãîëÿìà ñòåïåí èäåèòå íà ä-ð Ìà.

Ïî òîâà âðåìå ìèëèîíè ðàáîòíèöè ïî ñåìåéíî ïëàíèðàíå ïîñåùàâàò ñåìåéñòâà è ðàçãîâàðÿò ñ òÿõ çà êîíöåïöèÿòà çà êîíòðîëèðàíàòà ðàæäàåìîñò, êàêòî è ïðåäîñòàâÿò áåçïëàòíè ñðåäñòâà çà êîíòðàöåïöèÿ. Âúïðåêè ÷å òîãàâà ïîëèòèêàòà íà ñåìåéíîòî ïëàíèðàíå íå å áèëà çàäúëæèòåëíà, òåçè íà÷àëíè ìåðêè äàâàò âèäèì ðåçóëòàò; ïðîöåíòúò íà ðàæäàåìîñòòà ïàäà îò 33,43/1000 ïðåç 1970 ã. íà 18,25/1000 ïðåç 1978 ã.  ñúùîòî âðåìå, êîåôèöèåíòúò íà ïëîäîðîäèå ïðè æåíèòå ïàäà äî 2,72 íà æåíà.

 êðàÿ íà 70-òå, òîãàâàøíèÿò êèòàéñêè ëèäåð Äúí Ñÿîïèí äîïðèíàñÿ îùå ïîâå÷å çà íàìèðàíå íà ðàçðåøåíèå íà ïðîáëåìà. Òîé âÿðâà, ÷å "òîâàðúò" íà ìíîãîáðîéíîòî íàñåëåíèå å ñåðèîçíà ïðå÷êà çà îñúùåñòâÿâàíåòî íà öåëèòå â íàöèîíàëíîòî èêîíîìè÷åñêî è îáùåñòâåíî ðàçâèòèå.  ñúîòâåòñòâèå ñ èäåèòå íà Äúí Ñÿîïèí, êèòàéñêîòî ïðàâèòåëñòâî èçðàáîòâà äúðæàâíà ïîëèòèêà çà ñåìåéíîòî ïëàíèðàíå è ðåãóëèðàíå íà íàñåëåíèåòî, êîÿòî íàñúð÷àâà âñè÷êè ñåìåéñòâà äà èìàò ñàìî åäíî äåòå. Êîíñòèòóöèÿòà íà ñòðàíàòà îò 1982 ã. îïðåäåëÿ, ÷å äúðæàâàòà òðÿáâà äà ïðîïàãàíäèðà èçïúëíåíèåòî íà ñåìåéíîòî ïëàíèðàíå.

Ïðåç 1984 ã., ñëåä àíàëèç íà ïîòðåáíîñòèòå îò ðàáîòíà ðúêà â ñåëàòà, ñå ïðàâÿò íÿêîè ïðîìåíè â ïîëèòèêàòà çà ðàæäàåìîñòòà, ñïîðåä êîèòî ñå ðàçðåøàâà íà íÿêîè ñåìåéñòâà, êîèòî èìàò ñàìî ïî åäíà äúùåðÿ, äà èìàò âòîðî äåòå ñëåä äîñòàòú÷åí ïðîìåæäóòúê ìåæäó äâåòå ðàæäàíèÿ. Ñòðèêòíî íå ñå ïðåïîðú÷âàò òðè èëè ïîâå÷å äåöà.

Ïðåç 1990 ã., ðàæäàåìîñòòà ïàäà äî 14,6/1000, à êîåôèöèåíòúò íà ïëîäîðîäèå ïðè æåíèòå – äî 2,17 íà æåíà, ïàðàëåëíî íà íèâîòî íà çàìåíÿíå.

Ïðåç 2000 ã. ðàæäàåìîñòòà è ðúñòúò íà íàñåëåíèåòî ñúîòâåòíî ïàäàò íà 15,23/1000 è 8,77/1000, êàòî êîåôèöèåíòúò íà ïëîäîðîäèå ïðè æåíèòå ïàäà ïîä íèâîòî íà çàìåíÿíå è åäíî îò íàé-íèñêèòå â ñâåòà. Âúïðåêè ÷å Êèòàé å âñå îùå ðàçâèâàùà ñå äúðæàâà, òÿ âå÷å èçâúðøè èñòîðè÷åñêà ïðîìÿíà â ìîäåëà ñè íà äåìîãðàôñêî âúçïðîèçâåæäàíå, êàòî ïðåîäîëÿ çà ñðàâíèòåëíî áúðç ïåðèîä îò âèñîêà ðàæäàåìîñò, âèñîê ïðîöåíò íà ñìúðòíîñò è âèñîê ðàñòåæ íà íàñåëåíèåòî. Ïî òîçè ïîêàçàòåë, íÿêîè ðàçâèòè ñòðàíè ñå íóæäàåõà îò äåñåòèëåòèÿ è äàæå ñòîòèöè ãîäèíè çà äà ïîñòèãíàò ñúùèÿ ðåçóëòàò.

Òðÿáâà äà ñå ïðèçíàå, ÷å ïîëèòèêàòà íà ñåìåéíîòî ïëàíèðàíå òðúãíà â íåïðàâèëíà ïîñîêà â íÿêîè ðàéîíè ïî âðåìå íà 25-ãîäèøíàòà ñè èñòîðèÿ. Íî òÿ òðÿáâà äà áúäå ïðîäúëæåíà çà äà èìà åôåêò. Êèòàé ïîëàãà íåïðåñòàííè óñèëèÿ çà äà ñòàíäàðòèçèðà ïðèëàãàíåòî íà ïîëèòèêàòà.

Êàòî ÷àñò îò ïðîöåñà, ñåãà ïðàâàòà íà æåíèòå ñà ïî-çà÷èòàíè. Òå èìàò ïîâå÷å èçáîð, ùî ñå îòíàñÿ äî íà÷èíè çà êîíòðàöåïöèÿ è ñúùî òàêà ñå ïîëçâàò ñ ïî-äîáðè çäðàâíè è Àà óñëóãè.