Äðåâíèòå ïëåìåíà è íàðîäíîñòè, íàñåëÿâàùè ïðåç îíåçè âðåìåíà ãðàíè÷íèòå îáëàñòè íà Êèòàé, îùå ïî-÷åñòî èçïîëçâàò èçîáðàæåíèåòî íà òèãúð çà óêðàñà íà îðúæèÿ. Òàêàâà å íàïðèìåð óêàðñàòà íà åôåñèòå íà áðîíçîâèòå ìå÷îâå, íîñåùè àðîìàòà íà ñåâåðíèòå ñòåïíè êóëòóðè. Ñúùîòî ÿâëåíèå ñå íàáëþäàâà è íà þãîçàïàç, â ïðîâèíöèÿ Þííàí. Îòêðèòèÿò òàì áðîíçîâ íàëàêúòíèê, óêðàñåí ñ èçîáðàæåíèÿ íà òèãðè, å åäíî èçêëþ÷èòåëíî èçÿùíî ïðîèçâåäåíèå. À â çåìèòå Øó (äíåøíà ïðîâèíöèÿ Ñú÷óàí) èçîáðàæåíèåòî íà òèãúð å ãëàâíà óêðàñà âúðõó îðúæèÿòà. Òîâà ìîæå áè èìà âðúçêà ñ äðåâíèòå ïðåäàíèÿ íà ìåñòíèòå ïëåìåíà, ñïîðåä êîèòî "âëàäåòåëÿò å Áÿë òèãúð".
Îñâåí âúðõó îðúæèÿ, èçîáðàæåíèÿ íà òèãúð ìîãàò äà ñå âèäÿò è âúðõó äðóãè áðîíçîâè è íåôðèòîâè ïðåäìåòè îò âðåìåòî íà åïîõà Öèí.
Íàé-îáùî êàçàíî, èçîáðàæåíèÿòà íà òèãúð îò âðåìåòî íà äèíàñòèÿ Øàí è îò ïåðèîäà Çàïàäíà Äæîó ïîä÷åðòàâàò ãëàâíî îðãîðìíàòà óñòà ñ îñòðè çúáè è ãîëåìèòå î÷è—âèäúò èì å çàñòðàøèòåëåí, íî ñúùåâðåìåííî òå ñà íàñèòåíè ñ áîãàòñòâî íà ðèñòóíúêà è êîëîðèòà. Îñâåí èçîáðàæåíèÿ àíôàñ, èìà è ïðîôèëíè èçîáðàæåíèÿ â öÿë ðúñò, à òàêà ñúùî è ãðàâèðîâêà. Îñîáåíî ïðèâëè÷à âíèìàíèåòî íàõîäêàòà îò ïðîâèíöèÿ Äçÿíñè, èçîáðàçÿâàùà ëåãíàë òèãúð. Òîâà å íàé-ãîëÿìîòî ïî ðàçìåðè îòêðèòî äîñåãà áðîíçîâî èçîáðàæåíèå íà òèãúð îò åïîõàòà Øàí—òî å ñ äúëæèíà íà òÿëîòî íàä 42 ñì, êóõî îòâúòðå, ñ âèñîêî âäèãíàòà ãëàâà è ëåãíàëî òóëîâèùå, îãðîìíè î÷è, ãîëÿìà óñòà, îñòðè çúáè è íîêòè è âñè÷êî òîâà èçðàáîòåíî ìíîãî îò÷åòëèâî. Ñàìî ÷å çà ðàçëèêà îò èçèñêâàíèÿòà íà ñúâðåìåííîòî ðåàëèñòè÷íî èçêóñòâî òÿëîòî íà òèãúðà ïîêðèâàò íå õàðàêòåðíèòå çà íåãî øàðêè, à ðàçïîëîæåíè ïî öÿëàòà äúëæèíà ñòèëèçèðàíè îðíàìåíòè íà îáëàöè è ìúëíèè.
Êúì âðåìåòî íà ïåðèîäà íà Âîþâàùèòå öàðñòâà (Äæàíãóî) òîçè ñòèë âå÷å òúðïè ïðîìåíè, èçîáðàæåíèåòî ñå äîáëèæàâà ïîâå÷å äî ðåàëíîñòòà. Êëàñè÷åñêè ïðèìåð çà òîâà å îòêðèòàòà ïðè ðàçêîïêè â ïðîâèíöèÿ Õúáåé áðîíçîâà èíêðóñòèðàíà ñúñ çëàòî è ñðåáðî ôèãóðà íà òèãúð, çàõàïâàù ñúðíà. Òÿëîòî íà òèãúðà òóê èçâèòî âúâ ôîðìàòà íà áóêâàòà S, ÷óâñòâà ñå îãðîìíîòî íàïðåæåíèå, ñèëàòà è ñâèðåïîñòòà íà òèãúðà, à òàêà ñúùî êðåõêîñòòà è òðàãè÷íàòà áåçïîìîêíîñò íà ìàëêàòà ñúðíà â òàçè áîðáà íà æèâîò è ñìúðò ìåæäó äâåòå æèâîòíè. Òîâà å èçêóñòâî, êîåòî âúëíóâà ñ íåîáè÷àéíàòà ñè, ìàãè÷åñêà ñèëà. Èçïîëçâàíîòî òóê èíêóðñòèðàíå ñúñ çëàòî è ñðåáðî äàâà âúçìîæíîñò âúðõó òÿëîòî íà òèãúðà äà ñå îòêðîÿò íå ñàìî øàðêèòå, íî äîðè è êîñúì÷åòàòà, êîåòî ïðèäàâà íà èçîáðàæåíèåòî îùå ïîâå÷å áëÿñúê è ñèëà.
Êúì âðåìåòî íà äèíàñòèÿ Õàí ïðîèçâåäåíèÿòà íà èçêóñòâîòî ñ èçîáðàæåíèå íà òèãúð íå ñå îãðàíè÷àâàò ñàìî â ðàìêèòå íà áðîíçà è íåôðèòà è òîâà äàâà îùå ïî-ãîëÿìà ñâîáîäà ïðè òÿõíàòà èçðàáîòêà. Òàêúâ å ñëó÷àÿò ñ îòêðèòàòà â ãðîáíèöàòà â ïðîâèíöèÿ Äçÿíñè ãîëÿìà êàìåííà ôèãóðà íà òèãúð—âíóøèòåëíî èçîáðàæåíèå â ïàìåò íà ïîêîéíèê. Íàðåä ñ òîâà ðàçïðîñòðàíåíîòî òîãàâà èçêóñòâî íà îöâåòÿâàíå íà êàìåííè èëè äðóãè ôèãóðè ñúùî ñå ïðèëàãà ïðè ìíîãîáðîéíèòå èöîáðàæåíèÿ íà òèãúð, ïðåäàäåíè â ïî-íèñúê èëè ïî-âèñîê ðåëåô, ñ èçïîëçâàíå íà ðàçíîîáðàçíè òåõíèêè è ôîðìè.
|