• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина• Ð Ð°Ð´Ð¸Ð¾ Китай за чужбина
China Radio International
Íîâèíè îò
     ñòðàíàòà
Íîâèíè ïî ñâåòà
Èêîíîìèêà
Êóëòóðà
Íàóêà è Òåõíîëîãèè
Ñïîðò
Äðóãè
[Ñïîðòåí ñâÿò]
   -- Íîâèíè
   -- Àòëåòè
[Ñîöèàëåí æèâîò]
   -- Àêöåíòè íà ñåäìèöàòà
   -- Ñîöèàëíà èíôîðìàöèÿ
[Ïîãëåä êúì ñöåíàòà]
[Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé]
   -- Ñèíîâå è äúùåðè íà âåëèê Êèòàé
[Çàáàâíè ìèíóòè]
   -- Çàáàâíè ìèíóòè
[Àðõèâ]
    -- Ñëóøàéòå Âåé
    --  Ïîãëåä êúì ñöåíàòà 
    -- Ñïîðò
    -- Ó äîìà
    --
Ïåêèí 2008
    -- Íà ôîêóñ
    -- 300 ñåêóíäè ñ Âåëèí
[Êàëåéäîñêîï]
[Õîíêîíã è Ìàêàî]
    -- Õîíêîíã è Ìàêàî
(GMT+08:00) 2004-04-13 20:46:12    
Ïðåä Âåëèêàòà ñòåíà íà êèòàéñêèÿ õàðàêòåð   Ñâåòëàíà Ñòîé÷åâà

cri

Çàùî òúêìî ïðåä òàçè ñòåíà?

Çàùîòî å íàé-çäðàâàòà, íàé-æèâàòà è æèëàâàòà îò âñè÷êè âúçìîæíè êèòàéñêè ñòåíè è çàòîâà íàé-ïðåäèçâèêàòåëíàòà.

Àêî íÿêîé íå å âèæäàë êèòàåö, ùå çàïî÷íå îò ôèëîñîôèÿòà è êóëòóðàòà íà Êèòàé. Àêî å áúëãàðèí, ùå ïðåìðåæâà ïîãëåä â êàðòàòà íà Ñåâåðîçàïàäåí Êèòàé è ùå ïðîâèæäà êîðåíèòå íà ïðàáúëãàðèòå, èëè ùå ÷åðòàå êðúñòúò ìóæäó èçòî÷íîòî è çàïàäíîòî ìèñëåíå – èíòåðåñè íà óìà è äóõà îò åäíà äàëå÷íà íà Êèòàé ãëåäíà òî÷êà.

Íî ùîì ñå îêàæå â Êèòàé, ÷îâåê åñòåñòâåíî îñòàâÿ êíèãèòå è ôèëîñîôèèòå çà íÿêîãà, êîãàòî ùå áúäå îòíîâî äàëå÷å îò òàÿ ñòðàíà, ñ ìèñúëòà äà ñå âúðíå îòíîâî êúì òÿõ, íî âå÷å è ñ åäèí íîâ èíòåðåñ: êúì ôåíîìåíà êèòàåö.

Ïîðåäèöà ïúòè ïî ïîðåäèöà íà÷èíè ùå ñå ïèòàìå è íèå, áåç ãîëÿìà íàäåæäà çà ïðîóìåíèå. Çàùîòî ñàìî èíòåðåñà ñè ìîæåì äà ñïîäåëÿìå – äà ïðîóìååì íå÷èé õàðàêòåð, äîðè è ñîáñòâåíèÿ ñè, å äàæå ñìåøåí, íî íå è áåçñìèñëåí ïîìèñúë.

Òà îò ñòúïâàíåòî â Êèòàé áåçñïîðíî íàé-èíòåðåñíîòî îò èíòåðåñíîòî ñòàâàò êèòàéöèòå. ×óæäåíåöúò áúðçî îáðúãâà íà ïúñòðîòî, äåêîðàòèâíîòî, ïàãîäíîòî, ïàçàðíîòî, íî äà ñå èçíåíàäâà îò êèòàåöà, íå ñïèðà. (Ìåæäó äðóãîòî, äà ñå ó÷óäâàø íà âñè÷êî â Êèòàé å ðàâíî íà äà íå ñå ó÷óäâàø íà íèùî – ñúâñåì êàòî îíçè òðèâèàëåí ïðèìåð çà ÷àøàòà - äî ïîëîâèíà ïúëíà èëè äî ïîëîâèíà ïðàçíà.)

Äà ðå÷åì, îòèâàø äî ìàíàñòèðà Øàî Ëèí – ìÿñòî è áåç äðóãî ìàñîâèçèðàíî îò êèíîòî. Íî äàæå è òàì, âìåñòî äà ãëåäàø ôðåñêè, ñêóëïòóðè è ïàãîäè è ÷èííî äà ñè èç÷åðïèø îáåêòèòå, âêëþ÷åíè â áèëåòà, ïàê ãëåäàø êèòàéöèòå: êàê ñå ãðóïèðàò íà òóðèñòè÷åñêè ãðóïè ñ åäíàêâè øàïêè è ñ ãèä ñúñ çíàìåíöå â ðúêà – â òîçè ñè âèä ñà äðóãîñåëöèòå-÷óæäåíöè. Òðúãíåø ëè ïîäèð êèòàéñêà ãðóïà, íèêîãà íÿìà äà ñè èçãëåäàø òóðîáåêòèòå – ãèäúò èì ïîñëåäîâàòåëíî ðåäóâà çàëà çà ãëåäàíå ñúñ çàëà çà êóïóâàíå, à àêî òðúãíåø îò ñàìîòî íà÷àëî ïîäèð òÿõ, òðÿáâà äà âèäèø êóï äðóãè ìåñòà, çà êîèòî ñè ïëàùàø âõîäà, òðÿáâà äà ïðåìèíåø ïðåç íàðî÷åí ðåñòîðàíò ïî ïúòÿ, íàðî÷åí ìàãàçàí çà ñóâåíèðè (îãðîìåí), è äà òè îñòàíàò ìàêñèìóì äâà ÷àñà çà ìÿñòîòî, çà êîåòî ñè ñå çàïúòèë â ðàííè çîðè, ñëåä êàòî ñè áúõòàë åäíà íîù ñ âëàêà.

À êàòî ñå ïðèòóðè, ÷å âðåìåòî å êèòàéñêàòà "çëàòíà ñåäìèöà", êîãàòî öåëèÿò êèòàéñêè íàðîä å õóêíàë, òî íàèñòèíà õîðàòà ñà êàòî åäíà æèâà ñòåíà êúì îáåêòèòå, âîéíñòâåíî êàçàíî, êàòî åäíà àðìèÿ ñ ìíîãî çíàìåíöà. Òàêà òå ñòàâàò åñòåñòâåíàòà ïðèçìà, ëóïà, ïðåç êîÿòî ñå ïðîâèæäà íÿêîé Áóäà, à è "ïðèçìàòà" å äîñòàòú÷íî øóìíà è àêòèâíà: è òÿ, îò ñâîÿ ñòðàíà, ñìåíÿ ôîêóñà è âìåñòî â Áóäàòà, ñå çàãëåæäà â òåá, ñî÷è òå ñ ïðúñò è ïîñëå ñ ðàäîñò ñå ñíèìà ñ òåá â íåçàáðàâèìàòà êîìáèíàöèÿ: Áóäà è ÷óæäåíåöúò "ëàîâàé" (àêî âìåñòî Áóäàòà å Ìàî, íÿìà çíà÷åíèå, ÷óæäåíåöúò ïàê å êàíåí äà ïðèñúñòâà íà ñíèìêàòà è äà ÿ èíòåðíàöèîíàëèçèðà).

Çàùî ñòåíà?

Ïúðâî, íÿìà êàêâî äà ñå îñïîðâà åìáëåìàòèêàòà íà ñòåíàòà â Êèòàé. Âåëèêàòà êèòàéñêà ñòåíà å åäèí ìíîãî çäðàâ êèòàéñêè ñèìâîë (àêî è ôèçè÷åñêè äà íà ìíîãî ìåñòà å ðàçðóøåíà, è äàæå äúðâåòà äà ñå èçâèøàâàò êàòî íà ïèåäåñòàë âúðõó íåÿ, íî ñè èìà ïåðôåêòíî çàçäðàâåíè ÷àñòè çà òóðèñòèòå, ñ òîàëåòíè, ñ ìåòà÷è, êîèòî ñè ÿ ìåòàò ñ áàìáóêîâèòå ìåòëè, êàêòî ñè ìåòàò óëèöèòå, à íà ÷àñòòà Áàäàëèí äàæå ñåðòèôèêàòè èçäàâàò).

Âåëèêîñòòà ñúâñåì íå å çàòîâà, ÷å ñå âèæäàëà îò Êîñìîñà, ÷å êèëîìåòðàæíî ñå èçâèâàëà (ìàêàð è êàçâàò, íàêúñàíà íà ìíîãî ñòåíè); âåëèêîñòòà é å â íåéíàòà ïðèñúñòâåíîñò: â ñïîñîáíîñòòà é äà ñå ìíîæè íà âåðîÿòíè è íåâåðîÿòíè âúíøíè è âúòðåøíè ñòåíè, âïèñàíè åäíè â äðóãè. Àêî íå âúðâèø ïîêðàé ñòåíà, òî ùå âèäèø ñàìîòíî ñòúð÷àùà âðàòà, íàïîìíÿùà çà ëèïñâàùàòà ñòåíà. Çúðíå ëè ÷îâåê êàðòàòà íà Ïåêèí îò 1936 ã., âåäíàãà ìó ñòàâà ÿñíî, ÷å èìïåðàòîðúò å áèë íàé-ìàëêî ñâîáîäíèÿò ÷îâåê, òî÷êàòà íà íÿêîëêî âïèñàíè êâàäðàòà. Äíåøíèòå ïåêèíöè ìíîãî ñå êàõúðÿò çà ñðóòåíèòå ñòåíè íà ãðàäà èì âñåêè ïúò, êîãàòî ìèíàò ïîêðàé åäíà îò çàïàçåíèòå äåñåòèíà ñòàðè âðàòè (ìúí). Îùå ïîâå÷å, ÷å ãðàäîñòðîåíåòî íà äíåøíèÿ Ïåêèí äîñóù âúçïðîèçâåæäà ñòàðèÿ ïëàí íà åäíî ìîäåðíî ðàâíèùå - ãëàâíèòå ïúòíè ìàãèñòðàëè ñà âïèñàíè êðúãîâå, à ñòàðèòå âðàòè èìàò âàæíî òîïîíèìíî çíà÷åíèå è äî äíåñ.

È äíåñ êèòàéöèòå çàñòåíÿâàò ïî âñÿêàêúâ íà÷èí: ñòåíè îãðàæäàò êâàðòàëèòå è êàìïóñèòå â ãðàäîâåòå; ñòåíè ñà îãðàäèòå íà ñåëñêèòå êúùè (ïðè ñòðîåæ ïúðâî ñå èçäèãà îãðàäàòà, ïîñëå êúùàòà); óëè÷êèòå ïî ñåëàòà è â õóòîíãèòå ñà óëè÷êè ìåæäó ñòåíè, òúé êàòî êúùèòå ãëåäàò íàâúòðå êúì ñåáå ñè; äàæå ñåëñêèòå ñèíóðè íÿêúäå ñà ñàìîòíî ñòúð÷àùè òóõëåíè ñòåíè ñëåä ïîëåòî. È êèòàéñêèòå éåðîãëèôè, ïîãëåäíàòè âèçóàëíî, ñà ñòåíè íà ëàáèðèíò.

È êàê äà íå å êèòàéñêèÿò õàðàêòåð îùå åäíà Âåëèêà ñòåíà?

/ñëåäâà/